Gepubliceerd op 16-11-2020

Rotje

betekenis & definitie

(1) Oude N benaming voor het Stormvogeltje (en ws. ook het Vaal Stormvogeltje), vermeld door Houttuyn 1763 (p.91), hier met het synoniem: Stroom-Vinken. B&TS 1995 (p.19) veronderstellen dat deze laatste naam een verschrijvingis (danws.: *Storm-Vinken).

De naam Rotje moet ws. worden uitgelegd als 'kleine (zwarte) Rot (=Rat)' (zie sub Seerotsje). Een andere mogelijkheid is dat de naam 'per ongeluk' bij deze soort is terechtgekomen, doordat men hem verwarde met de Kleine Alk [Wilms 000106,4].(2) Oude N benaming voor de Kleine Alk (B&TS p.137), mogelijk om dezelfde reden als bij Rotje (1). Het friese equivalent van Rotje is Rotsje, welk element in de friese vogelnaam Seerotsje (=Kleine Alk) voorkomt. Rotje zou echter, net als Rottetetje ← ook uitgelegd kunnen worden als een geluidsnabootsing naar de roep van de Kleine Alk in de (hoognoordelijke) broedgebieden, waar de Walvisvaarders hem kenden. Hierbij past dan weer minder helgolandfries Rotjer [De Vries 1912; Reichenow 1920], want die wordt gegeven aan de Zwarte Zeekoet, die een heel ander geluid maakt. Tenslotte is het goed denkbaar dat Rotges, dat oorspronkelijk de Rotgans weergaf, per ongeluk is toegepast op de Kleine Alk. Hiervoor zou bijv. Martens 1675 verantwoordelijk kunnen zijn geweest, die misschien de Kleine Alk aanzag voor de Rotgans van Gerrit de Veer 75 jaar eerder [mb.000120].

(3) Naam voor de Rotgans op Ameland (Fr). Kennelijk laat men in de uitspraak van deze naam de friese verkleiningsuitgang -sje varen.

(4) tegenwoordig vrij vaak gebruikte verkorte vorm voor Rotgans door ornithologen, die in het veld veel met Rotganzen in aanraking komen.

Men spreekt ook van "Brandjes" (in de verkleinvorm), daarentegen van "Kollen, Rieten en Kleine Rieten" (= Brandganzen, Kolganzen, Rietganzen en Kleine Rietganzen).

< >