Voedings en Genotsmiddelen

dr. M. Wagenaar (1938)

Gepubliceerd op 17-03-2019

Worteltjes

betekenis & definitie

Een veredelde soort van den wilden wortel (Daucus carota). Ze worden in Holland ook „peentjes” genoemd en kunnen, mits terdege gekauwd, rauw genuttigd worden. Het suikergehalte is betrekkelijk hoog en kan door teeltkeuze nog opgevoerd worden. Ze worden voornamelijk in het Westland, in Zwijndrecht en aan den Langendijk geteeld.

De oranje kleur komt door een kleurstof (carotine), die in bepaalde gepigmenteerde deeltjes is afgezonderd. Deze verbinding staat in nauw verband met het vitamine A, dat er n.l. uit ontstaan kan. Hieruit blijkt duidelijk het belang van deze groente bij de voeding. De wortel bestaat uit een harde en lichtgekleurde „pit” en een vleezig randgedeelte, waarin de kostbare stoffen opgehoopt zijn. De kweeker tracht de „pit” zoo klein mogelijk, het randgedeelte zoo groot en sappig mogelijk te krijgen. Men onderscheidt zomerwortels en late soorten. Ook voor cultuur onder glas komen ze in aanmerking. Hierdoor is het mogelijk geworden, dat ze reeds vroeg in het jaar geleverd worden. Zij hebben een eigenaardigen smaak, waarvan in de fijne keuken veel gebruik gemaakt wordt; ze laten zich ook bijzonder goed tot puree verwerken. Met het oog op het hooge gehalte aan vitamine A is dit van groot belang. De onderzoekingen van den laatsten tijd hebben uitgewezen, dat slechts een klein gedeelte van de opgenomen carotine in vitamine A wordt omgezet; onze dagelijks benoodigde hoeveelheid is echter niet groot.

Als gemiddelde samenstelling vinden wij opgegeven: water 82 %, eiwit 3,2 %, vet 0,2 %, suiker 1,5 %, koolhydraten 10 %, ruwvezelstoffen 1,8 %, voedingszouten 1,3 %. Ook de voedingszouten zijn zeer belangrijk; behalve een hoog phosphaatgehalte, worden hierin nog organisch gebonden zwavelverbindingen aangetroffen. Wij brengen in herinnering, dat het lichaam dergelijke stoffen, die betrekkelijk zeldzaam zijn, niet ontberen kan. Ook in dat opzicht verdient deze spijs dan ook bijzondere aandacht. Juist in dit verband kan gewezen worden op het belang van de voeding met wortelen, uien en aardappelen als winterkost, wortelen bevatten n.l, vitamine A en aardappelen vitamine C.

< >