pruis. stadje, Keulen, 2200 inw. Het is het Tolbiacum in het land der Ubiërs, dat reeds in 70 n.
Chr. vermeld wordt en door heirwegen in verbinding stond met Trier, Reims, Xanten, Keulen en Bonn. Later was het herhaaldelijk de residentie der Frankische koningen.