een optisch werktuig, om het al of niet dubbel brekende van een kristal te onderzoeken. Het bestaat gewoonlijk uit een analysator en polarisator (zie Polarisatie en Polarisatietoestellen) waartusschen een plaat wordt ingeschoven v. een dubbelbrekend kristal, loodrecht op de optische as geslepen.
Ziende door dezen toestel, ontwaart men een reeks van concentrische gekleurde ringen, doorsneden door een zwart kruis (van daar den naam Stauroscoop; stauros: kruis; scopeo: zien). Voegt men er een niet dubbelbrekend kristal tussehen, dan blijven kleuren en figuren onveranderd; komt er een dubbelbrekend kristal tussehen, dan worden kleuren en figuren gewijzigd.
