Gepubliceerd op 18-03-2021

Slingerbeweging

betekenis & definitie

Indien een voorwerp om eene horizontale as kan draaien, zal de zwaartekracht het een stand trachten te doen aannemen zoo dat het zwaartepunt zoo laag mogelijk ligt. Geeft men het voorwerp eene afwijking uit dezen stand, en laat men het dan los, dan zal het eene heen- en weergaande beweging aannemen, welke men slingerbeweging noemt.

De tijd, die verloopt tusschen twee grootste uitwijkingen naar dezelfde zijde, of wat op hetzelfde neerkomt, de tijd die verloopt tusschen twee doorgangen in dezelfde richting door den evenwichtsstand, noemt men den slingertijcL Is de grootste uitwijking (amplitude) klein, dan is de slingertijd onafhankelijk van de grootte der uitwijking (isochronisme). Zij wordt dan alleen bepaald door de afmetingen van het slingerend voorwerp, en de grootte der zwaartekracht. Men noemt zulk een slingerend voorwerp wel een samengestelden slinger.

Een enkelvoudige slinger wordt gevormd door een klein voorwerp, opgehangen aan een draad of staaf waarvan men de massa tegen die van het voorwerp kan verwaarloozen. Zoolang de zwaartekracht even groot blijft is de slingertijd van een enkelvoudigen slinger evenredig met den vierkantswortel uit de slingerlengte, en hangt dus niet van de massa van den slinger af. Brengt men dezen slinger op verschillende plaatsen op de aarde, dan zal de slingertijd omgekeerd evenredig zijn met den vierkantswortel uit de versnelling der zwaartekracht. Men heeft hierin een eenvoudig middel om deze versnelling te meten. De wetten van den enkelvoudigen slinger zijn ontdekt door Galilei (zie ald.).

Van de onafhankelijkheid van den slingertijd van de amplitude maakt men gebruik bij de slingeruurwerken. Bij den onrust van een chronometer of horloge heeft men overeenkomstige isochrone slingerbeweging onder den invloed van een spiraalveer. Deze toepassingen zijn afkomstig van Christiaan Huygens (1656).

< >