Een buigzaam koord, waaraan een zwaar voorwerp hangt, — liefst een zuiver bewerkte cylinder, waarvan het ophangpunt zich juist boven de as bevindt. Als men het koord vasthoudend den cylinder vrij laat slingeren, zal deze tot stilstand komen onder invloed van de zwaartekracht.
De richting van het koord wijst dan juist de richting der zwaartekracht of de vertikaal aan. Het instrument, in verschillenden vorm vervaardigd, bewijst natuuronderzoekers en werklieden uitstekende diensten door zijn eenvoud en betrekkelijk groote juistheid.
