(ook H. Maria der Engelen) is de naam van het kerkje, dat de H.
Franciscus van Assisië in 1211 van de Benedictijnen verkreeg. Weldra verrees daarbij het eerste klooster der Franciscanerorde, dat tevens de gewone verblijfplaats van Fr. werd. Door de Pausen met vele gunsten begiftigd, bestaat het kerkje thans nog, doch overbouwd met een grootere kerk (sedert 1569). De voorgevel van het kerkje is beschilderd door Overbeck. — Zijn grootste beroemdheid dankt P. aan den vollen aflaat (zie ald.), dien Fr. in 1216 van Honorius III verkreeg voor eiken keer dat men, na gebiecht te hebben, het kerkje op 2 Augustus, den dag der kerkwijding, zou bezoeken. In 1622 werd deze gunst toegestaan aan alle kerken der 3 Orden van Fr. — De authenticiteit van den P.-aflaat, d. w. z. van het feit of Fr. den aflaat heeft verkregen, is meermalen betwijfeld. Reden is het stilzwijgen van Fr.’s eerste biografen. Niet-katholieken hebben de authenticiteit steeds ontkend, bijv. Hase, Thode, K. Müller en Paul Sabatier (Vie de S. Fr., 1893). Na uitgebreider studie kwam Sabatier echter van zijn gevoelen terug (Revue hist., 1896) en publiceerde in 1900 met uitvoerig critisch apparaat een c. 1335 geschreven verhandeling over den P.-aflaat. Thans wordt echter van katholieke zijde de authenticiteit betwijfeld. De Bollandist (zie ald.) Van Ortroy zette in de Analecta Bolland. (1902) opnieuw de historische bezwaren tegen den aflaat uiteen, zonder evenwel tot een definitief besluit te komen. Het laatste woord zal voorloopig nog wel uitblijven, want hoe opvallend het stilzwijgen der eerste biografen ook zij, zeker is het ook, dat het bestaan van den aflaat reeds c. 1280 werd verdedigd door den geleerden Petrus Olivi, die de gezellen van Fr. gekend had en zich op hen beroept. — Nog zij opgemerkt, dat de P.-aflaat het begin vormde van een ingrijpende verzachting der boetediscipline. Tot dan toe had er geen volle aflaat bestaan dan die, welke aan de kruistochten verbonden was. — Literatuur volledig bij Sabatier, Fr. Bartholi tractatus de indulg. Fort. (Paris 1900). Zie nog Der Katholïk, II, 185—7 (Mainz 1901).
