Gepubliceerd op 28-02-2021

Pijnbank

betekenis & definitie

in de vroegere rechtspleging naam van verschillende toestellen, dienende om door middel van pijn, van foltering, een beschuldigde te dwingen het hem te laste gelegde te bekennen. Bij de Grieken en Romeinen bediende men zich algemeen van dit middel tegenover slaven, soms ook tegenover vrijen.

De Germaansche volken, die het rom. rijk binnendrongen, namen, met vele andere gebruiken en instellingen, uit het romeinsche recht ook de P. over en deze verkreeg zelfs een plaats in het kanonieke recht, zoodat de P. eindelijk geheel in de plaats trad der vroegere ordaliën, aan welke men langzamerhand minder geloof begon te hechten. Na de middeleeuwen bleef het gebruik van de P. nog langen tijd voortduren, ook in ons land. Vroeger en later verhieven zich vele en krachtige stemmen tegen het gebruik der P., vooral op grond dat aan een bekentenis, op die wijze verkregen, alle waarde moest worden ontzegd, wijl de gefolterden in de meeste gevallen te midden der pijnen bereid werden bevonden alles te bekennen wat men verlangde, alleen om maar voor het oogenblik van de foltering te worden verlost. Bij den grooten ommekeer in het strafrecht dooi Beccaria’s geschrift Dei delitti e d^llb pene (1764) verdween ook de P.; ten onzent werd zij eerst in 1798 afgeschaft, maar zelfs daarna nog hier en daar oogluikend toegelaten; het langst bleef zij toegepast in Spanje, waar nog heden wel asin de P. herinnerende middelen schijnen te worden aangewend om beschuldigden tot bekentenis of het noemen van medeschuldigen te brengen.

< >