Gepubliceerd op 28-02-2021

Niezen

betekenis & definitie

Sternulatio, het door diepe ademhaling voorafgegaan, snel en met een plof uitstooten van den adem door den neus of door neus en mond beide. Het Nj. is een gevolg van een plotseling samentrekken der uitademingsspieren.

Elke prikkel, die op het neusslijmvlies of op den nasociliairtak van het vijfde paar hersenzenuwen werkt, kan het N. teweegbrengen. Hiertoe behoort als onmiddellijk werkend een vreemd lichaam in de neusholte of opgehoopt dik slijm of tranenvocht, zooals bij verkoudheid; indirect kan het N. ook teweeggebracht worden door prikkeling van de oogneuszenuw bij het kijken in de zon of door sympathische werking bij prikkeling der onderbuikzenuwen. Het N. strekt om den prikkel te verwijderen. Waar dit bij de eerste proef niet wordt bereikt, herhaalt zich het N. Men wekt het N. soms kunstmatig op, bijv. bij hoofdpijn, zwaarte in het hoofd, of om het slijmvlies van den neus of andere dichtbij gelegen organen tot verhoogde werking aan te zetten. Het bijgeloof van vele volken kent aan het N. een of andere beteekenis toe.

Bij de wilden gelooft men dat bij N. een geest het lichaam verlaat. Bij de Ouden en bij vele tegenwoordige volken wenscht men elkander bij het N. gezondheid toe. In Duitschland heet N. bij het aantrekken van de schoenen ongeluk te beteekenen ,onder het praten beduidt het dat ’t meegedeelde waar is, enz.

< >