britsche kolonie in Z.-O.-Afrika, sedert 1897 met Zoeloeland en Tongaland vereenigd, begrensd in het n. door de portug. kolonie Lorenzo Marquez, in het w. door de voormalige republieken Transvaal en OranjeVrijstaat, in het z. door Pondoland, in het o. door den Indischen oceaan; 900.000 inw. Het eigenlijke N. kan men verdoelen in vier pla teau’s, van de zee af tot het Drakengebergte steeds oploopend.
De lage, ongeveer 30 km. Dreede kuststreek levert behalve veel hout ook ananas, suikerriet, katoen, rijst, koffie, indigo, tabak en bananen. Het tweede plateau (500—1500 m. boven de zee) heeft weiland en maiscultuur; het derde (1500—2300 m.) is zeer woudrijk, het vierde verheft zich tot het 3651 m. hooge Drakengebergte (zie aki.). In het gebergte vindt men overal ijzer en koper en in het n. in de Biggarbergen steenkoollagen. De bevolking bestaat uit Zoeloekaffers, Hollanders, Engelschen en Duitschers. Hoofdstad is Pietermaritzburg (700 m. boven de zee).
De havenstad Durban (Port-Natal) is door een spoorweg verbonden met de Oranjerivier-kolonie, over Pietermaritzburg en Ladysmith en met de Transvaalkolonie over NewCastle en Charleston. De uitvoer (wol, goud, steenkolen, huiden en suiker) bedroeg in 1896: 1.785 en de invoer (ijzer, graan, machinerieën) 5.438 mill. pond sterling.Port-Natal werd op Kerstmis 1497 door Vasco da Gama ontdekt en het land wegens den geboortedag van Christus „terra natalis” geheeten. In 1721 kwamen de eerste Hollanders te Port-Natal doch vertrokken weldra; in 1824 verhuisden 20 kolonisten uit de Kaapkolonie naar N. en vestigden daar de eerste kolonie van Europeanen. In 1837 nam hun getal beduidend toe door de verhuizing van talrijke boeren uit de Kaapkolonie. Na hevigen strijd met de Zoeloes maakten de kolonisten zich meester van het land tot aan de rivier de Toegela. In 1843 verklaarde de regeering der Kaapkolonie N. tot een engelsche kolonie, behoorend bij Kaapland en in 1848 werd N. verheven tot zelfstandige kroonkolonie.
