1) Regeeringsdistrict der provincie Oost-Pruisen, noordelijkst deel van Pruisen en van Duitschland, omvat het oude Pruisisch-Litauen en Massuren, grenst ten n., o. en z. aan Rusland, is over het geheel vlak, slechts hier en daar heuvelachtig (hoogste punt de Seeskerberg, 309 meter), rijk aan meren (Mauer-, Spirding-, Warnhausee), en bewaterd door de rivieren Pregel, Memel, Narew, Jura, Inster en Angerapp; hoofdmiddelen van bestaan veeteelt, landbouw, visscherij. G. heeft een oppervlakte van 15.880½ km.2 en telde in 1900: 792.240 inw., in i9 steden (tezamen met 146.144 inw.) en 2780 landgemeenten; het is verdeeld in 17 kreitsen:
KREITSEN. Oppervl. in vierk. K.M. Inwoners 1900 Evange- lischen Katho- lieken Israëlieten
Heydekrug 803,05 42 825 40 510 1763 250
Niederung 893,02 55 342! 54 043 381 254
Tilsit (stad) 30,02 34 539 32 375 859 727
Landkr. Tilsit 785,70 46 944 45 091 1331 270
Ragnit 1218,19 54 123 52 785 520 423
Pillkallen 1060,47 46 566 45 712 507 273
Stallupönen 703,26 44336 43 034 743 362
Gumbinnen 729,03 50 781 50 001 359 179
Insterburg 1202,12 74 577 72 600 964 409
Darkehmen 759,11 32 782 32 264 175 88
Angerburg 922,40 34 843 34 283 119 86
Goldap 994,26 44 813 43 955 450 185
Oletzko 841,24 38 430 37 714 436 188
Lyck 1126,74 54222 52163 1210 385
Lötzen 894,41 40 452 39 279 512 193
Sensburg 1234,46 48 403 44 593 3362 299
Johannisburg 1679,97 48 262 47 225 603 189
Het regeeringsdistrict is verder verdeeld in 7 rijksdagkiesdistricten: Tislt-Niederung, Ragnit-Pillkallen, Gumbinnen-Insterburg, Stallupönen-Goldap-Darkehmen, Angerburg-Lötzen, Oie tzko-Lyck-Johannisburg, Sensburg-Ortelsburg.
2) Kreits van het gelijknamig regeeringsdistrict, zie boven, tabel.
3) Hoofdstad van het regeeringsdistrict en van den kreits G., 36 km. w. van Eydtkuhnen, aan de Pissa, een bronrivier van de Pregel, aan de spoorlijn Koningsbergen—Eydtkuhnen; G. is een regelmatig aangelegde, sinds de eerste helft der 18de eeuw ontstane en meest met landverhuizers uit Salzburg bevolkte stad, zetel der districtsregeering, en in 1900: 14.000 inw.; gymnasium, landbouwwinterschool, kweekschool voor vroedvrouwen, handelsschool, openbare bibliotheek; wol-, katoen- en linnenweverij, bierbrouwerij, brandewijnstokerij, leerlooierij, handel (graan, lijnzaad). G. werd in 1722 door Friedrich Wilhelm I tot stad verheven.
