arabisch Wadi Ana, een der vijf hoofdrivieren van Spanje, de Anas der Grieken en Romeinen; zij ontstaat op het plateau van la Mancha, 33 km. n.w. van Alcaraz, uit een aantal kleine meren; de Boven-G. (G. alto) verliest zich in de moerassige vlakte van Tomelloso, n.o. van Villarta; 35 km. z.w. van hier, tusschen Villarta en Daimiel, voeden machtige bronnen (Los Ojos del G., de oogen der G.) een beek, de Beneden-G. (G. bajo), welke na een bochtigen loop naar het westen de Zancara bereikt, die daarop den naam van G. aanneemt. Volgens sommigen moet de G. alto, volgens anderen de bovenloop van de 240 km. lange Zancara als de bovenloop van de G. worden aangemerkt.
De Zancara ontspringt ten w.z.w. van Cuenca, en stroomt tot zij boven Provencio de Rus opneemt zuidwaarts, dan z.w.-waarts, ontvangt rechts het water van de Osa en bij Las Labores dat van de langere Giguela, wier bronnen westelijk van die van de Zancara liggen, vervolgt met vele bochten haar loop in westelijke hoofdrichting, betreedt de provincie Badajoz, gaat langs de stad van dien naam, vormt over haar 125 km. langen benedenloop (van Badajoz tot Ayamonte en Villa Real) eerst van Badajoz tot ten oosten van Monsaraz en vervolgens van Pomarao af tot aan den Oceaan de grens met Portugal, terwijl zij daartusschen het oostelijk deel der portugeesche provincie Alemtejo snijdt, en ontlast zich na een loop van 820 km. in de golf van Cadix. Haar stroomgebied bedraagt 66.850 km.2. Haar estuarie bevat vele, echter voor de scheepvaart niet gevaarlijke zandbanken, waarvan de eene, de Barra de Canela, zelfs bij eb nog 41/2 m. water heeft en bij vloed ook voor de grootste handelsschepen niet hinderlijk is. Zeeschepen gaan tot Ayamonte. De G. is onder de hoofdrivieren van Spanje het armst aan water. Vele harer zijrivieren aan boven- en benedenloop liggen des zomers geheel droog; de voornaamste zijn rechts de Bullaque en de Ruecas, en links de Jabalon, Zujar, Guadamez, Matachel, Guadajira, Ardila en Chanza, welke laatste de grens tusschen de provinciën Huelva en Alemtejo vormt.
