Daghestan

betekenis & definitie

(tartaarsch: bergland). Landschap vanhetrussisch-aziatisch gouvernement Kaukasus, tusschen de prov. Terek ten n., de Kaspische zee ten o , de gouvernementen Tiflis, Jelissawetpol en Baku ten z. (tot dit laatste gouv. behoort de zuidoostelijke strook van het landschap D., met het schiereiland Apeheron); heeft een oppervl. 29,763 km2., en telt 650,000 inw. Overeenk. zijn naam is D geheel een bergland, met vlakten van ten hoogste 2000 km.2 in het naar de Kaspische zee gekeerde deel ;deze vlakten zijn ongemeen vruchtbaar en leveren de edelste gewassen op; de regenval is aan de kust enorm; talrijke rivieren, waaronder de Sulak en de Samur de grootste zijn, doorloopen het land; in de woudrijke bergstreken komt overvloed van jachtwild voor; ook zijn wilde gedierten, als beren en wolven hier niet zeldzaam; belangrijk vooral is de veeteelt (schapen); aan delfstoffen komen zwavel (aan de oevers der Sulak), zout (in de middendeelen) en koper (eveneens a/d Sulak) voor; de bevolking (Darginen, Kurinen,Agulen, Dsjek en Krys, Rutuliërs, Awariërs, Kasikumyken, Joden, Perzen, Armeniërs, Tartaren) leett ten deele nomadisch, en drijft overigens landbouw (graan, katoen, vruchten, wijn, tabak) vee- en zijdeteelt. De weinige bewoonde plaatsen zijn in de bergstreken aan strategisch en topographisch goed gekozen punten gebouwd. Bij de Ijzeren poort van Derbent, een kustpas tusschen de Kaspische zee en het oosteinde van den Kaukasus, begint de oude Kaukasische muur. D. vormt een prov. en is verdeeld in het stadsgebied van Derbenteni/d districten Temirchanschura, Gunib, Kasikumuch, Andi, Awar, Kaitago-Tabassaran, Kjura, Samur en Darginsk; zetel van het provinciaal bestuur is de vestingplaats Temirchanschura, onder 42° 50' N.B., in een moerassige, ongezonde streek, 460 m. boven zeespiegel, en met 3500 inw.; belangrijke handelsplaatsen in D. zijn Derbent en Petrowsk, beide aan de Kaspische zee. Gedurende de regeering der Sassaniden voerde de bevolking van D. een geheele reeks van oorlogen met de Perzen; terwijl het vlakke kustland een perzische prov. werd, bleven de bewoners der bergstreken vrije bergvolken, met eigen vorsten (khans); nadat Rusland in 1801 Grusië in bezit had genomen, kreeg ook het ten noorden daarvan gelegen D. waarde voor dit rijk, daar dit land toenmaals Rusland van Grusië scheidde en daardoor het verkeer tusschen deze beide in zijn macht had; na den russisch-turkschen oorlog in 1828—29, vielen russische troepen D. binnen en namen allereerst het kustgebied, door hetwelk de weg naar Grusië voerde, in bezit (1831—331; onderlinge oorlogen onder de bergvolken en de vijandelijkheden van Schamyl gaven Rusland aanleiding ook het overig deel van D. in te lijven, hetgeen na een verwoeden strijd tegen genoemden Schlamyl, in 1859 plaats vond.