Commune van parijs van 1871

betekenis & definitie

Aldus noemde zich de communistische regeering, te Parijs, ingesteld na de revolutie aldaar, van de revolutionairen tegen de bourgeoisie; deze revolutie was voorbereid door de propaganda der Internationale, na het congres van Lausanne in 1866, en had tot onmiddellijke aanleiding de oorlog met Duitschland en het gebrek en de ellende van allerlei aard door dezen oorlog in het algemeen en door de belegering van Parijs in het bijzonder, teweeggebracht; zij brak uit bij het bevel van de stedelijke regeering aan de nationale garde om hun wapenen in te leveren; de tamelijk gerechtvaardigde vrees voor een royalistische restauratie werd daarop door de nationale garde als voorwendsel genomen voor een weigering om hun wapens in te leveren; een aantal bataljons vereenigde zich dadelijk tot een Fédération républicaine de la garde nationale, onder bestuur van een centraal-comité; 18 Maart 1871 brak de burgerkrijg uit: Thiers, hoofd van het uitvoerend bewind, begaf zich met de geregelde troepen naar Versailles; het centraalcomité der federatie maakte zich meester van de regeering en schreef een verkiezing uit voor het samenstellen van een gemeenteraad (conseil communal) van Parijs; deze verkiezing had plaats op 26 Maart en 16 April. Het getal leden der commune (welke naam de aldus gevormde gemeenteraad kreeg) bedroeg 75; door de commune werden gedelegeerden aangesteld, die de uitvoerende macht vormden. De meest bekende der in de commune gekozen leden zijn Amouroux, Arthur, Arnould, Avrial, Billioray, Camélinat, Champy, J. B. Clément, Cluseret, Courbet, Cournet, Delescluze, Dereure, Dupont (Clovis), Ferré (Théophile), Flourens, Frankel, Gambon, Grousset (Paschal), Johannard, Jourde, Lange vin, Lefrangais, Longuet, Malon, J. Méline, Miot, Parent (Ulysse), Parisel, Pothier, Protot, Pyat (Félix), Ranc, Rastoul, Régère, Rigault (Raoul), Trinquet, Urbain, Vaillant, Vallés (Jules), Varlin, Verdure, Vésinier en Viard, voor het meerendeel radikale kleine burgers en Blanquistische socialisten. De leden der Internationale, 19 man sterk, maakten als het meest van het wezen der sociale vraagstukken doordrongen, van alle fractiën het beste figuur, vooral ook door hun afkeer van wreede en barbaarsche maatregelen. Het gouvernement van Versailles bracht in allerijl een leger van 100,000 man op de been, waarvan Mac-Mahon het opperbevel kreeg; de geconfedereerden hadden Cluseret, Duval, Eudes, Bergeret en Dombrowski tot aanvoerders; laatstgenoemden traden het eerst offensief op, op 2 April te Courbevoie, op 3 April te Chatou, op 4 April te Chatillon; zij werden echter teruggeworpen; daarop ving het leger van Versailles den opmarsch aan, en het tweede beleg van Parijs nam een aanvang ; 20 Mei werd bres geschoten; 21 Mei om 3 uur ’s namiddags drongen de troepen van Versailles de stad binnen (I6,le arrondissement), waarop de straat- en barrikadegevechten begonnen, die een week duurden (semaine de mai) en op 28 Mei met de algeheele nederlaag der communemannen eindigden; duizenden communards werden na het eindigen der vijandelijkheden in de straten en in de huizen gedood, 11,000 voor krijgsraden terecht gesteld en tot den dood of tot deportatie veroordeeld; deze laatsten werden meest naar Nieuw-Caledonië gebracht, vanwaar zij, voor zoover nog in leven, krachtens de amnesties van 17 Jan. 1879 en 14 Juli 1880 terugkeerden. Bij den korten duur der commune ontbrak haar de gelegenheid zich aan het ontwerpen eener omvangrijke sociaal-politieke wetgeving te wijden, en moest zij zich bepalen tot het verminderen van den meest dreigenden nood. Naar dat doel streven de besluiten betreffende de huishuur en wissels, waardoor de huishuur, die in October, Januari en April verviel geheel werd kwijt gescholden, en de vervaltermijnen der wissels verdaagd werden; met dezelfde bedoeling werd ook de verkoop der verstane panden in de banken van leening uitgesteld. Verder gaan twee andere besluiten, die door den invloed van de internationalistische leden der commune genomen werden, ’t Eene van den 16'lei1 April eischte, een vergadering der arbeiders-syndicaats-kamers, om een statistiek der werkplaatsen op te maken, die door de eigenbars waren verlaten, en de middelen aan te geven, om die door arbeidersassociatiën weer in werking te stellen en een jury te benoemen, die het bedrag der schadeloosstelling aan de fabrikanten moest bepalen; het andere stelde de rechten der onechte kinderen gelijk met die der echte. Ook ’t vernielen der Vendömezuil is aan den invloed der Internationalen te wijten; 25 April werd er een wapenstilstand gesloten; allengs kreeg de Jacobijnsche partij in de commune de overhand; de Internationalen trokken, toen hun hoop de commune naar hun zin te leiden verijdeld werd, zich van t stadhuis terug. Meer en meer gleed de macht — en in de laatste dagen geheel — uit de handen der commune en ging over in kleine clubs en der straatdemagogen. De gruwelen die in den laatsten tijd ook van de zijde der communemannen bedreven werden, en die men op rekening der commune stelde, zijn inderdaad ’t werk van enkele personen, die zonder opdracht der commune handelden,