Gepubliceerd op 23-02-2021

Chrétien guillaume de lamoignon de malesherbes

betekenis & definitie

fr. staatsman, geb. 6 Dec. 1721 te Parijs, was reeds op 24 jarigen leeftijd raadsheer in het parlement en 1750—63 directeur der opperste censuur. Later als president der belastingkamer (cour des Aides) vervolgde hij de hebzuchtige generale pachters en verzette zich tegen de belastingedicten van het hof; toen het hof de parlementen ontbond, richtte hij 1771 tot koning Lodewijk XV een stout vertoog, waarin hij de samenroeping der rijksstanden eischte, wat zijn verbanning naar zijn bezittingen en ook de ontbinding der belastingkamer ten gevolge had.

Met de troonsbestijging van Lodewijk XVI en het herstel der parlementen kwam M. weer aan het hoofd der belastingkamer. Zijn populariteit bewoog den koning, hem 1775 met het binnenlandse! bestuur te belasten, terwijl zijn vriend Turgot de leiding der financiën kreeg. De pogingen van hen beiden tot hervorming leden schipbreuk op den tegenstand van het hof en der parlementen en het aftreden van Turgot bewoog ook M. 12 Mei 1776 tot aftreden; in 1787, kort na de bijeenkomst van de vergadering der notabelen, werd hij door het hof nogmaals tot minister benoemd, maar men stond hem geen invloed toe, zoodat hij reeds vóór de bijeenkomst der rijksstanden, wier samenroeping hij dringend had aangeraden, weer aftrad. Hij was later in het proces tegen den koning een van diens verdedigers, werd in Dec. 1793 gevangen genomen en van samenzwering beschuldigd; 22 April 1794 eindigde hij zijn leven onder de guillotine. M. liet tal van geschriften na over landbouw en botanie; omtrent zijn werkzaamheid als president der belastingkamers berichten de Mémoires pour servir d Vliistoire da droit public de la Francc (Brussel 1779), na zijn dood verschenen van hem: Pensees et maximes (Parijs 1802), Mémoires sur la lïbrairie et la liberté de la presse (ald. 1809), (Euvres inédites (ald. 1808, 2de dr. 1822).

< >