(hertog) vorst van Benevento, hertog van Dino, fransch diplomaat, geb. 13 Febr. 1754 te Parijs, trad, wegens een lichaamsgebrek ongeschikt voor de militaire loopbaan, in den geestelijken stand,werd 1788 bisschop van Autun, trad in de staten-generaal voor de eischen van den derden stand op, bewerkte de intrekking der kerkelijke goederen en las op het bondsfeest op het Marsveld 14 Juli 1790 de Mis aan het altaar des vaderlands; wegens zijn eed op de constitutie werd hij in den kerkelijken ban gedaan; 1792 werd hij als gezant te Londen wegens verdenking van intieme relaties met Lodewijk XVI uit Frankrijk gebannen, begaf zich naar Noord-Amerika, later naar Hamburg, mocht in 1796 naar Parijs terugkeeren en werd 1797 minister van buitenl. zaken; hij hielp Bonaparte de revolutie van 18 Brumaire (9 Nov. 1799) volvoeren, bleef minister en raadgever van den eersten consul en droeg veel bij tot het sluiten van het concordaat (1802); hij liet zich door kardinaal Consalvi seculariseeren en huwde daarop met madame Grant, met wie hij reeds geruimen tijd in intieme relatie leefde, welk huwelijk echter nooit door den paus erkend is. Hij was voorts Napoleon ter wille bij het vermoorden van den hertog van Enghien, buitengewoon omkoopbaar en wist zich door zijn ambt te verrijken.
Na de oprichting van het keizerrijk 1804 werd hij opperkamerheer, 1806 vorst van Benevento, doch moest wegens verschil van opinie met Napoleon na den vrede van Tilsit (8 Aug. 1807) zijn ambt als minister neerleggen en werd tot vice-grandélecteur benoemd, viel Jan. 1809 geheel in ongenade en trok zich op zijn landgoed nabij Valemjay terug. Na den intocht der verbondenen in Parijs 1814 werkte hij ijverig aan het herstel der Bourbons, bewerkte de afzetting van Napoleon, de proclamatie van Lodewijk XVIII en bracht een voorloopige regeering tot stand, aan wier hoofd hij zichzelf plaatste. Lodewijk XVIII verhief hem tot opperkamerheer en minister van buitenl. zaken; tijdens de Honderd dagen zonderde Napoleon hem van de amnestie van 12 Maart 1815 uit en verklaarde zijn bezittingen verbeurd; T. bewerkte daarentegen de verbanning van den keizer door de verbonden mogendheden. Na de tweede restauratie werd hij wederom min. van buitenl. zaken en min.-president; tevergeefs trachtte hij de harde voorwaarden van den tweeden vrede van Parijs te verzachten, hetgeen hem zijn portefeuille kostte. Na de troonsbestijging van Karel X trok T. zich te Valengay terug. Na het uitbreken der Juli-revolutie ried hij Lodewijk Philips, het regentschap als stadhouder-generaal te aanvaarden; als fransch gezant te Londen bracht T. een vreedzame overeenkomst der groote mogendheden omtrent België tot stand.
Zijn laatste werk was het sluiten der quadruple alliantie van 22 April 1834 tusschen Frankrijk, Engeland, Spanje en Portugal, ter bescherming van het constitutioneele principe in West-Europa. Hij liet zich 1835 uit Londen terugroepen en trok zich weer te Valen^ay terug; hij overl. 17 Mei 1838 te Parijs. Zijn Mémoires (5 dln., Parijs 1891) zijn uitgegeven door den hertog van Broglie, gedeelten zijner correspondentie door anderen.
