1) Regeeringsdistrict der pruisische provincie Posen, grenst ten o. aan Rusland, wordt bewaterd door de rivieren Netze, Brahe en Weina, is rijk aan meertjes, (Goplomeer, enz.) en kanalen, bevat uitgestrekte wouden en vruchtbare vlakten, heeft een oppervlakte van 11448¼ km., telt 46 grootere en kleinere steden en 1313 landgemeenten, met tezamen 460.000 inw., en is verdeeld in de 14 kreitsen Filehne, Czarnikau, Kolmar in Posen, Wirsitz, stadkreits Bromberg, landkreits Bromberg (1389½ km2., 80.000 inw., 3 steden, 168 landgemeenten), Schubin, Inowrazlaw, Strelno, Mogilno, Znin, Wongrowitz, Gnesen en Witkowo; hoofdstad Bromberg ; het district zendt 5 afgevaardigden naar den Rijksdag; de vijf kiesdistricten zijn
1) Filehne-Czarnikau-Kolmar,
2) Wirsitz-Schubin,
3) Bromberg,
4) Inowrazlaw-MogilnoStrelno en
5) Gnesen-Witkowo-Wongrowitz.
2) Hoofdpl. van het regeeringsdistrict en van den landkreits B., en stadkreits, aan de Brahe, 11 km. van hare monding in de Weichsel, en aan het Bromberger kanaal, 43.000 inw.; koninklijk gymnasium, pedagogisch seminarie, kweekschool voor onderwijzeressen, instituut voor doofstommen en blinden; fabrieken van machineriën, spiritus, snuif, meubelen, leder, zeep; bierbrouwerijen; handel in graan en hout. B. wordt in de geschiedenis het eerst in 1252 vermeld, bevond zich beurtelings in handen der Polen en der hertogen van Pommeren, kwam in 1327 in bezit der Duitsche ridders, in 1343 weder aan Polen (bij den vrede van Kalisch), verhief zich in de 16de eeuw tot een der belanrijkste handelssteden van Polen, leed echter zwaar in de eindelooze oorlogen van dat land, werd van 1701—11 door een pest-epidemie zoo goed als geheel ontvolkt, telde in 1772, in welk jaar het aan Pruisen kwam, slechts 500 inw., bleef kwijnen tot op het midden der 19dp eeuw (1843 nog 8878 inw.), en bloeide sinds snel op.
