Gepubliceerd op 20-01-2021

Borgia

betekenis & definitie

Spaansch geslacht, afkomstig van Jativa bij Valencia, waar het den naam Borja voerde; begin 15de eeuw vestigden de meeste leden ervan zich in Italië. De eerste van dezen naam die bekendheid verwierf, maakte zich als raad van koning Alfonso I van Napels bij de oplossing van het spaansche schisma verdienstelijk, werd bisschop van Valencia, kardinaal, en in 1455 op 77-jarigen leeftijd tot paus gekozen, zie Calixtus III; na zijn dood verbonden zich de Orsiniende Colonna om de macht der familie B. te breken; niettemin werd een achterneef van Calixtus III, Rodrigo Lam;ol (Lenzuoli) in 1492 als Alexander VI tot paus gekozen; deze, hebzuchtig en zinnelijk van aard, goed voor het volk. hoogmoedig en vol geestkracht jegens adel en hooge geestelijkheid, stond aanvankelijk geheel onder den invloed van Vanozza de Cataneis (overl. 1518), een schoone romeinsche, die hem vijf kinderen schonk, Giovanni, Cesare, Goffredo, Luigi en Lucrezia.

Giovanni (Juan) kreeg in 1495 Benevento met Terracina en Pontecorvo als erfelijk hertogdom en werd 14 Juni 1497, naar het schijnt door zijn ijverzuchtigen broeder vermoord; hij is de stamvader van de thans nog levende tak der B., uit welke vele bisschoppen en kardinalen, en de derde generaal der Jezuiten voortkwamen.

Cesare B., geb. 1478, studeerde eerst te Pisa theoh, koos later den krijgsmansstand, huwde in 1499 met Charlotte d’Albret, dochter van koning Johan van Napels, bracht met hulp van koning Bodewijk XII van Frankrijk een leger op de been, veroverde vele vorstendommen in de Romagna, Umbrië en de Marken, kreeg van zijn vader den koningstitel, werd op last van paus Julius II gevangen genomen en naar Spanje gevoerd. (Mei 1504), ontsnapte twee jaren later, en sneuvelde 12 Mrt. 1507 bij de belegering van den burcht van Viana.

Goffredo B. huwde in Aug. 1403 met donna Sancia, dochter van Alfonso II van Napels, welke hem het vorstendom Squillace en het graafschap Coriata aanbracht: van hem stammen de prinsen van Squillace af.

Luigi B, hertog van Gandia, stierf jong, waarop zijn hertogstitel op Giovanni overging-

Lucrezia B., geb. 18 April 1480, was een zeer schoone hoogbegaafde vrouw; zij verloofde zich eerst met Gasparo da Procida, huwde echter in Juni 1493 met graaf Gian Francesco van Pesaro, en 20 Juni 1498 met Alfonso van Biseglia, natuurlijken zoon van Alfonso II van Napels; haar tweede echtgenoot werd door haar broeder Cesare vermoord, waarop zij 28 Dec. 1501 hertrouwde met Alfonso van Esto ; zij stierf als moeder van een talrijk gezin op 24 Juni 1519; zij wordt door tijdgenooten als Ariosto en Bemho om hare hoedanigheden geprezen; door hare vijanden werd zij van bloedschendigen omgang met haar vader en met haar broeder Cesare beschuldigd, van welken smet latere geschiedschrijvers, als W. Rosco en Gregorovius, haar zuiverden.

< >