nederlandsch schilder, geb. in 1611 of 1612 te Haarlem, overl. te Amsterdam in Dec. 1679, was een leerling van Nicolaas Elias in laatstgenoemde stad, waar hij reeds jong gekomen was. Zijn oudst gedateerde werk (1637) stelt de regenten van het Walenweeshuis te Amsterdam voor en bevindt zich op het raadhuis aldaar; zijn meesterstuk is de z.g.
Schuttersmaaltijd, in het rijksmuseum aldaar, vervaardigd op last van de Amsterdamsche burgerwacht tot viering van den vrede van Munster (1648), een kolossaal doek met 24 levensgroote figuren, een der meest beroemde schilderstukken ter wereld. Een ander beroemd werk van zijn hand is voorts de afbeelding der hoofdlieden van het Amsterdamsche schuttersgild (1657), waarvan zich een tweede, kleiner, door den kunstenaar zelven geschilderd exemplaar (1658) in het Louvre te Parijs bevindt. De latere doeken van H. zijn niet meer in die forsche kleur behandeld en zelfs min of meer gemaniëreerd. Voorts vindt men in de verschillende kunstverzamelingen tal van portretten, door H. geschilderd, en te Florence een eigen portret van hem (1657). In 1653 stichtte hij, met den portretschilder N. de Helt-Stokade, het Sint Lucasgild te Amsterdam.
