1. De som die op de staatsbegroting wordt uitgetrokken als inkomen van de niet-regeerende leden van een vorstenhuis (in Nederland voor de koningin-weduwe f 150.000 per jaar); figuurlijk: datgene wat een persoon of zaak op bijzondere wijze eigen is: de spraak en de rede zijn apanages van den mensch.
2. In Nederl.-Indië: het land, dat vroeger bij wijze van traktement aan inlandsche hoofden werd afgestaan; wegens de grove misbruiken waaraan dit stelsel het aanzijn schonk, werd het in 1819 afgeschaft, echter onder het cultuurstelsel weer ingevoerd en ten slotte in 1867 andermaal opgeheven, vergezeld van een traktements-verhooging; alleen de dessa-hoofden op Java ontvangen nog hun traktement in land; in de Vorstenlanden bestaat het ambtelijk landbezit nog.
