Van aalmoes tot zwijntjesjager

Dr. E. Schröder (1980)

Gepubliceerd op 10-04-2020

Gebelgd

betekenis & definitie

Gebelgd, dat wil zeggen: boos, geërgerd, is eigenlijk het voltooide deelwoord van het werkwoord belgen, dat vroeger sterk was, zoals nog blijkt uit de vorm (ver)bolgen, maar dat later zwak geworden is. Het werkwoord is afgeleid van het zelfstandig naamwoord balg, dat nu nog over is in het woord blaasbalg.

Een balg is een zak, een omhulsel en vandaar ook een buik, een lijf. Het woord is verwant met bal. Het Engels heeft belly. De eigenlijke betekenis van belgen is: opzwellen. In die zin gebruikte Vondel het, zeggend dat de walvis ‘zonder zich te belgen Jonas levend kon verdouwen’. Uit de betekenis: opzwellen is die van: zich boos maken afgeleid. Beide begrippen zijn verwant. Men zegt immers tot iemand die zich opwindt: maak je niet dik!

< >