barissan 1

betekenis & definitie

barissan [inlands krijgsvolk]. Van het Javaans-Maleise baris, dat ‘streep, lijn, regel, rij, gelid’ betekent, komt barisan, of, naar de gewone uitspraak, barissan, dat veelvuldig, ook door de Europeanen, voor een troep inlands krijgsvolk gebruikt wordt, zoals wij ook in onze taal ‘de gelederen’ voor ‘het krijgsvolk’ gebruiken. Zie het WNT van De Vries en Te Winkel, 3e reeks, kolom 1149. Barissan vinden wij voor inlandse korpsen gebruikt in de volgende gevallen:<BR>1. Voor de ongeregelde korpsen die in de oorlog op Java met Dipô Negôrô [leider van de opstandelingen in de Java-oorlog van 1825-1830] in verschillende delen van het eiland werden opgericht. Voorbeelden: ‘In de verschillende districten van Kadoe werden onder inlandsche hoofden, op wie men vertrouwen stelde, ongeregelde troepen of barissans opgericht.’ Weitzel, De oorlog op Java, I, p. 97. ‘In die bijeenkomst werd onder anderen bepaald, dat eenige barissans zouden te velde gebracht worden.’ Ibid. p. 296.<BR>2. Een soort van inlandse schutterij, uit de familieleden en ondergeschikten van de regenten samengesteld, onder hun bevelen geplaatst maar door het gouvernement bezoldigd, die Van den Bosch [gouverneur-generaal in 1828] instelde met het oog op het cultuurstelsel, teneinde de macht en de invloed van de inlandse aristocratie te vermeerderen. Zie Van Deventer, Landelijk stelsel op Java, II, p. 202, 214. Vergelijk mijn Java, II, 685.<BR>3. De inlandse troepen, onderhouden door de vorsten van Madoera om steeds ter beschikking te blijven van het gouvernement. De Louter, Handleiding tot de kennis van het Staats- en Administratief Recht van Nederlandsch-Indië, p. 335. Vergelijk mijn Java, III, p. 896.

Overdrachtelijk wordt de naam barissan ook gebruikt voor bergen die een gesloten keten vormen en als het ware in het gelid staan. Vooral het gebergte dat zich in bijna onafgebroken lijn langs de westkust van Sumatra uitstrekt, wordt het Barissan-gebergte genoemd.