Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 23-01-2025

EDELGAS

betekenis & definitie

(Fr.: gaz rare, gaz noble; Du.: Edelgas; Eng.: rare gas, noble gas), chemisch element behorende tot de 0de groep van het Periodiek systeem, omvattende helium He, neon Ne, argon Ar, krypton Kr, xenon Xe en radon Rn.

De elementen zijn alle nulwaardig en éénatomig, gasvormig, kleur- en reukloos. Aangezien de buitenste elektronenschil de zgn. edelgasconfiguratie bezit (elektronenschil is ‘vol’, zie Atoommodel) vertonen de edelgassen chemisch vrijwel geen affiniteit. Pas sings 1962 zijn enkele stabiele edelgasverbindingen bekend (o.a. van XeF6 zijn hittevaste kristallen verkregen). De vanderwaalskrachten tussen de atomen van een edelgas zijn zo gering dat de gassen pas bij zeer lage temperatuur vloeibaar worden: helium bij normale druk (0,1 MPa) pas bij 4,2 K.

Edelgassen komen voor in de lucht, in minerale bronnen en in mineralen. Helium wordt o.a. gewonnen door fractionering van vloeibare lucht. Vloeibaar helium wordt toegepast voor het verkrijgen van zeer lage temperaturen, argon en krypton voor het vullen van gloeilampen, neon voor gasontladingslampen en xenon o.a. voor telbuizen en voor boogontladingen.

< >