Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 15-01-2025

AROMATISCHE VERBINDING

betekenis & definitie

(Fr.: composé aromatique; Du.: aromatische Verbindung; Eng.: aromatic compound) of aromaat, organische verbinding die men zich afgeleid kan denken van de eenvoudigste aromaat: benzeen, C6H6. De langst bekende aromatische verbindingen bezitten elk een bepaalde kenmerkende geur, vandaar de naam. Aromaten bevatten één of meer koolstofringen en worden gekenmerkt door twee criteria: de koolstofatomen van het aromatische systeem liggen (vrijwel) in een plat vlak, en aromaten vertonen de eigenschap van mesomerie (zie Resonantie). In de meeste gevallen bestaan de ringen van het aromatisch systeem elk uit zes koolstofatomen (bijv. benzeen, fenol, naftaleen, antraceen enz.), echter ook ringsystemen met vijf of zeven koolstofatomen komen voor, of ringen waarin een of meer koolstofatomen zijn vervangen door stikstof. Technisch van belang als zodanig en als grondstoffen voor de chemische industrie zijn o.a. de aromatische koolwaterstoffen benzeen, tolueen en xyleen, en naftaleen. Daarnaast is men thans in enkele landen ook begonnen met de winning van 1,2,4,5-tetramethylbenzeen en de verwerking daarvan tot pyromellitinezuurdianhydride (1,2,4,5-benzeentetracarboxylzuurdianhydride). De genoemde verbindingen worden in toenemende mate gewonnen uit petroleum (o.a. kerosinefractie), tegenover steenkoolteer, dat vroeger als bron diende voor de produktie van aromatische verbindingen.

< >