Synoniem van ontlijven

Dooden is de algemeene uitdrukking voor het leven van een wezen vernietigen. Ombrengen, eene verkorting van om het leven brengen duidt aan iemand het leven doen verliezen, doch met de bijgedachte dat het op eene geweld¬dadige wijze geschiedt: ombrengen of om het leven brengen met een zwaard. Daar aan berooven het denkbeeld van onrechtmatigheid eigen is, ziet van het leven berooven, behalve op het gewelddadige, ook op het onrechtmatige van de daad. Ontlijven laat dit geheel in het midden en wordt alleen van het leven ontnemen aan een menschelijk wezen gezegd; hetzelfde geldt van het leven benemen, waarin het nemen van het leven niet slechts iets ge¬welddadigs maar ook het doen ontstaan van gemis uitdrukt. Beide worden dan ook van zelfmoordenaars gebezigd. Ontlijven is echter min of meer verouderd. Eene ongunstige beteekenis heeft vooral vermoorden, dat gebezigd wordt van het onrechtmatig dooden van iemand op een eenigszins slinksche wijze. Tusschen vermoorden en doodslaan is hetzelfde verschil als tusschen moord en doodslag. Doodslaan onderstelt dat men iemand in drift, zonder dat men het recht er toe heeft, met een slag of op ruwe wijze het leven ontneemt. Ook wordt het gebruikt van het dooden van dieren, wat bij ver¬moorden, ontlijven, van het leven berooven niet het geval is, doch wel bij afmaken en slachten. Afmaken, van dieren gebruikt, is dooden enkel met het doel om het bestaan te doen ophouden: ziek rundvee wordt afgemaakt. Slachten is doodslaan met het doel om het vleesch van het dier te kunnen eten. Van menschen gebruikt is afmaken door dooden uit den weg ruimen; het wordt evenals slachten meestal van ombrengen op groote schaal gebruikt: de gevangenen werden afgemaakt; de eerbare vrouwen slachten (Hooft). Verslaan is iemand dooden door hem eene doodelijke wonde of slag toe te brengen; het wordt meest gebruikt van iemand dooden in een gevecht. Niet alleen van menschen ook van dieren wordt het gebruikt. Apollo versloeg den Python. Boen sneven beteekent eigenlijk doen vallen en wordt dus gebruikt, zoowel van het dooden van iemand in een gevecht, als voor vermoorden. De dolk des sluip¬moordenaars deed hem sneven. Om hals brengen en ter dood brengen worden beide gebruikt voor het voltrekken van een doodvonnis. Bij om hals brengen denkt men echter minder aan eene geregelde rechtspleging, maar meer aan het in het geheim dooden van den gevatten misdadiger of gevangene, of het volgens eene ongeregelde rechtspleging ombrengen van gevangenen. In de Septemberdagen werden vele onschuldigen om hals gebracht. Bij ter dood brengen heeft men meer den geregelden gang der rechtspleging, die mpt de voltrekking van het doodvonnis op het schavot eindigt, op het oog.