Waar niet is, verliest de keizer zijn recht(en)

betekenis & definitie

bij iemand die niets bezit kan ook een rechtmatige schuldeiser niets weghalen. De keizer wordt hier vermoedelijk genoemd met zinspeling op Matth. 12:21: „geeft den keizer wat des keizers is”; in het alg. slaat de uitdr. op hetgeen de overheid kan vorderen als belasting of heffing. Voorheen sprak men van de heer of de koning (GDS 85); bij Goedthals heet het: „daer niet en is schelt den bailliu de boete quyte” (blz. 34); in Prov. Comm. (n° 176): „daer niet en is daer en rijst niet” d.i. er valt niets af; rijzen had, en heeft nog in Z.-Nederl., ook de bet. van vallen. Vgl. voorts VI. 't is kwaad kammen daar geen haar is; men kan geen kei het vel af doen (Zuidndl.); men kan van een kikker geen veren plukken (Prov. Comm. tes teghen den bloten quaet haer te plocken”). Hd. wo nichts ist, hat derKaiser sein Recht verloren; Fr. ou il n’y a rien, le roi perd ses droits; Eng. where nought is to be got kings lose their scot; where nothing is, the king must lose his right.