Iemand op ’t mad (mat) komen

betekenis & definitie

een nog slechts gewestelijk bekende uitdr. voor: iem. overvallen, op een kritiek of ongelegen ogenblik komen. In Friesland iemand over ’t mat komen. Het znw. mad, bijvorm van made, een afleiding van de stam van maaien, betekende vroeger een zekere landmaat en is thans nog in Oost-Friesland en Noord-Holland bekend als: de strook gronds die telkens door een zwaai van de zen, het mes van de zeis, wordt schoongemaaid, het afgemaaide gedeelte tussen twee zwaden. Nemen we aan dat mad in deze uitdr. die bet. heeft, dan kan ze oorspronkelijk betekenen: iemand onder ’t maaien inhalen, in welke zin inderdaed het Zaanse iemand op ’et mad(t) kommen gebruikt wordt; maar ook in de overdrachtelijke zin van iemand op de daad betrappen.