hij is vastgezet (in een redetwist); hij weet geen uitweg meer. Reeds bij Tuinman.
Het eerste deel van dit aan het schaakspel ontleende woord is het Perzische sjah, koning; het tweede het Arab. mat, hij is gestorven, hij is dood, zodat het gehele woord eig. betekent de koning is dood. In dezelfde zin gebruikt men iemand mat zetten, waarin mat verkort is uit schaakmat, evenals het Fr. mat uit échec et mat. Fr . faire quelqu’un échec et mat; être échec et mat; Hd. einen schachmatt machen; schachmatt sein; Eng. to be checkmate.
