iemand willens en wetens de gelegenheid geven om kwaad te doen, hem in onweerstaanbare verleiding brengen en zichzelf daardoor schade berokkenen. In deze vorm is de zegsw. niet oud, wat ook begrijpelijk is, want in het algemeen lusten katten geen spek.
De oudere vorm is: de kat de zoete melk of de boter bevelen (vgl.: „Jae ’t Heerschop had de kat daer moy de soete melck bevoole”, W. D. Hooft, Hedend. Verl. Soon A 2 v° (1630)). In het Hd. is wel een sprw. bekend man musz nicht Speek vor die Katze werfen (Wander IV, 673; ald. ook uit Russ. bron: der Speek ist verloren den man der Katze zum Aufheben gibt). Eng. to put the cat among the pigeons. — Een oud Drents volksvermaak waarbij letterlijk een kat op een zij spek gebonden werd, heette treiterbossen.