Zonder geld, zonder vrienden
Of: Geldeloos, vriendeloosZonder geld, zonder vrienden
Wanneer men arm en ongelukkig is, heeft men weinig vriendenZonder geld, zonder vrienden
Ook: In ’t geluk veel brood vrienden, in de armoede geen noodvriendenZonder erg
Iets zonder erg doen’, zonder kwade bedoelingen, onwillekeurig, zonder erg te hebben in de eventuele gevolgen. Het znw. ‘erg’ heeft de betekenis van: kwaad (vgl. ergernis)Zonder mankeren
Zonder dat er iets aan ontbreekt, promptZonder denken spreken is zonder mikken schieten
Denk goed na voordat gij iets begintBek-af zijn
Deze uitdrukking is ontstaan uit een lyde-eeuwse zegswijze: ‘een paard de bek afrij den’, een paard zo afrijden, dat het buiten adem is en van het hijgen niet meer voortkan (zgn. afmennen). Hieruit on...Lees meer
Af en aan
Ononderbroken. In het algemeen een beweging als bestaande in een beurtelings verlaten en bereiken van zeker punt in de ruimte; een gaan en keren, een heen en weer gaanDat is af
Dat is volkomen in orde, volmaakt, afgemaakt, er valt niets op aan te merkenIemand af troeven
Bij het kaartspel door het uitspelen van een troefkaart beletten dat de slag of trek, die op de door de tegenspeler gespeelde kaart moet vallen, te zijnen voordele komt; hem die slag of trek doen verl...Lees meer
Benjamin-af zijn
Benjamin was de jongste zoon van de aartsvader Jakob en diens lieveling. Gen. 42:4: ‘Doch Benjamin, Jozefs broeder, zond Jakob niet met zijn broederen (naar Egypte om koren te halen); want hij zeide: ...Lees meer
Bon-af zijn
Goed-af zijn. ‘Bon’ is in deze uitdrukking het Fra. woord voor ‘goed’Vruchten af werpen
Dit woord ‘afwerpen’ is in deze zin niet op zijn plaats, omdat ‘afgeworpen vruchten’ veelal óf onrijp, óf overrijp en rottende zijn; de beste en smakelijkste vruchten zijn die, welke geplukt worden. T...Lees meer
Van kindsbeen af
Van de jeugd af, van de vroegste kindsheid af, van jongsaf. De uitdrukking komt ook in het Du. voor: Von Kindes Beinen ab; in het Eng. zegt men: From the cradle, terwijl het Lat. geeft: A puero. De ui...Lees meer
Zonder bodem zijn
Onverzadelijk zijnZonder veel complimenten
Kortweg, zonder veel omslag, zonder er lang over na te denken, zonder bijzondere overwegingen te laten gelden. De Fransen spreken van: sans façonsZonder weerga zijn
Zijn weerga niet vindenZonder weerga zijn
‘Weerga’ heeft hier de betekenis van: gelijke, evenknie. Derhalve als: zijns gelijke niet vindenZonder manteltjes omgaan
Rechtuit zijn mening zeggenHazepeper zonder haas
Een ingrediënt waarin het belangrijkste, voornaamste ontbreekt. Vandaar bijv. voor: een lezing zonder inhoudZonder veel omslag
‘Omslag’ heeft hier de betekenis van: verband. Derhalve: niet veel verband om een wonde leggen; de wonde open leggen of laten. De uitdrukking bedoelt: niet veel drukte maken, weinig moeite doen, weini...Lees meer