• Home
  • Inloggen
  • Onderwijs
  • Over
  • Geschiedenis
  • Kiosk
  • Contact
  • Manifest

ENCYCLOPEDIE SINDS 1946

 

Spreekwoorden zoeken

Gewoon huis-, tuin- of keuken-Hollands

Wordt gezegd ter onderscheiding van het Hollands, dat doorspekt is met allerlei vreemde woorden en zinswendingen

Hollands welvaren

Ook gezegd van iemand, die er gezond uitziet. Men neemt blijkbaar a priori aan dat alle Hollanders er gezond uitzien of welvarend zijn

Dat is Hollands

Hetzelfde als: daar is geen woord Frans bij. Wordt gezegd wanneer iemand in duidelijke taal, zonder omhaal of omwegen, een ander de waarheid zegt

Dat is Hollands welvaren

Hij ziet er zeer gezond en goed verzorgd uit

Dat is goed Hollands!

Dat is ronde, onverbloemde taal!

Hij heeft een Hollands hart

Hij is vaderlandslievend

Ge moet kiezen of delen (of: kavelen)

Ge moet een beslissing nemen; ge moet kiezen tussen twee (vaak onaangename) dingen

Niet weten of men waakt of droomt

Iets zo wonderbaarlijks, onwerkelijks zien, horen of lezen, dat men het moeilijk kan geloven, aannemen

Kop of kont

Kruis of munt

Kreupel of koning

Alles of niets

Al of niet

‘Al’ is hier een andere vorm voor ‘wel’. De keuze gaat hier dus tussen de beide tegenstellingen: wel of niet

Alles of niets

Dit is de imperatieve eis van iemand, die niet met halfheden genoegen neemt. Reeds het Lat. kende: ‘Nunc aut nunquam’, en de Franse taal kent haar: ‘Tout ou rien’

Deze of gene

Het woord ‘gene’ komt alleen in deze zegswijze voor. Het is van Mnl.: ghene, gene; Osaks.: gen; Odu.: jener; Ags.: geon (Eng.: you); Got.: jains. Men bedoelt ermee: gindse, die daar ginds. Verschillen...
Lees meer

Even of oneven

Deze uitdrukking wordt gebezigd, wanneer men tussen iets kiezen moet en de ander óf een even, óf een oneven aantal voorwerpen in zijn hand heeft

Overwinnen of sterven

Vertaling van Lat.: ‘Aut vincere, aut mori’

Zelden of nooit

Behoeft geen nadere verklaring

Zus of zo

‘Zus’ is eigenlijk verwant aan 'zo'. De vormen wijzen op een ouder, verder niet verklaard: 'swis' (swes). Nu betekent het woord: zodanig, op zulk een wijze. Vgl.: de een doet het zus, de ander zo, het...
Lees meer

Goedschiks of kwaadschiks

'Schiks', van: schikken, gelegen komen, inschikkelijk zijn. Derhalve: vrijwillig of gedwongen. Vgl. Fra.: bon gré, mal gré, en Lat.: nolens, volens: willende of niet willende

Kruis of munt

Wordt gezegd wanneer men door middel van het opwerpen van een muntstuk een beslissing wil uitlokken, een zaak wil beslechten, een scheidsrechterlijke uitspraak wil doen. Bijna alle muntstukken droegen...
Lees meer

Min of meer

Hetzelfde als: om en bij, ongeveer, ten naaste bij, plusminus e.d. ‘Min’ is hier een afkorting voor: minder
toon meer resultaten

ENCYCLOPEDIE SINDS 1946

  • Home
  • Inloggen
  • Onderwijs
  • Over
  • Geschiedenis
  • Kiosk
  • Contact
  • Manifest
  • Word vriend
  • Woorden beginnend met
  • Synoniemen
  • Spreekwoorden
  • De of Het
  • Schrijvers
  • Afkorting
  • Vervoegen
© 2025 Ensie | Hosted by Rootnet

Inloggen

Log hier in om direct te kunnen beginnen met schrijven.

Toevoegen aan favorieten?

Favorieten

Wil je dit begrip toevoegen aan je favorieten? Word dan snel vriend van Ensie en geniet van alle voordelen:

  • Je eigen Ensie account
  • Direct toegang tot alle zoekresultaten
  • Volledige advertentievrije website
  • Gratis boek cadeau als welkomstgeschenk

Klik hier om vriend te worden