Spreekwoorden en gezegden met 'hem-de'

Daar zit hem de kneep

‘Kneep’ is vermoedelijk verbastering van: knoop. Zie daarom: Daar zit hem de knoop

Daar zit de moeilijkheid, de kneep, daar zit het vast, dat moet ontward, losgemaakt worden. Reeds in de middeleeuwen werd het ontbinden van een knoop als zinnebeeld gebruikt voor het oplossen van een ...
Lees meer

Hij heeft hem deftig om

Hij is dronken

Hij heeft hem deftig om

Hij is knapjes dronken

Dat heeft hem de das omgedaan

Daardoor heeft men hem kunnen betrappen

Dat zal hem de hals breken

Daar zal hij veel nadeel van ondervinden

Men heeft hem de slagpennen uitgetrokken

Men heeft hem van zijn macht beroofd

Dat zal hem de nek breken

Dat is zijn ondergang

Hij laat hem de poort zien

Hij betaalt hem niet

Zij heeft hem de gordijnmetten gezongen

Zij heeft een bedsermoen gehouden

Dit heeft hem de das omgedaan

Dit was de aanleiding tot zijn ondergang (straf, dood, enz.)

Daar zit hem de wreef (kneep)

‘Wreef is hier waarschijnlijk een verbastering van: kneep. De bedoeling is dan ook: daar hokt, hapert de zaak

De galg ziet hem de ogen uit

Hij ziet er uit als een boef die eens gehangen zal worden

De fortuin heeft hem de rug toegekeerd

Alles zit hem tegen

De wijsheid kijkt hem de ogen uit

Hij ziet er zeer dom uit

De fortuin heeft hem de nek toegekeerd

Alles loopt hem tegen

Ieder weet waar hem de schoen wringt

Wat hem kwelt, waarvan hij last heeft

Hij geeft hem de tekst met de glos

Hij geeft hem tekst en uitleg, vertelt alles tot in bijzonderheden

Hij zag (keek) hem de woorden uit de mond

Hij luisterde met de grootste aandacht

De ondeugd kijkt (of: ziet) hem de ogen uit

De ondeugd is in zijn ogen te lezen

Ik zal hem de neus tussen twee oren zetten

Ik zal het hem betaald zetten, hij zal het uitboeten