‘Dat nooit’, zei van Speyk, ‘dan liever de lucht in’

Deze uitdrukking herinnert aan de Belgische veldtocht; Van Speyk lag met zijn kanonneerboot in de haven van Antwerpen, toen men de overgave van zijn schip eiste (1831). Hij weigerde dit met de woorden: ‘Dat nooit, dan liever de lucht in’, waarop hij de lont in het kruit stak en met vriend en vijand de lucht in vloog. Of hij inderdaad deze woorden gebezigd heeft, zal moeilijk te bewijzen zijn, omdat ongetwijfeld alle getuigen mee in de lucht zullen zijn gevlogen. Dat hij de heldendood is gestorven, blijkt intussen wel uit een dagorder van 12.2.1831 van de toenmalige luitenantgeneraal, opperbevelhebber van het mobiele leger. In deze dagorder wordt gezegd, dat het gepeupel zich van het schip meester wilde maken. De uitdrukking wordt nu gekscherend gebezigd, wanneer men beslist iets weigert