Onder (g)één beding
‘Bedingen’, onderhandelen over een koop (vgl. afdingen). Men verstaat onder het woord nu algemeen: voorwaarde. ‘Ding’ is oorspronkelijk pleit (vgl. geding), verklaard worden. Derhalve: ‘onder bepleiti...Lees meer
Lees meer
Bij nacht
(of: in ’t donker) zijn alle katjes grauw In het donker lijken alle meisjes op elkaarBij gelegenheid
Bedoeld wordt: als de gelegenheid zich voordoet de bewezen weldaad of dienst te belonenDit. Bij dit en bij dat
Een onvoltooide of verzachte verwensing of krachtterm: bijv.: bij God, bij de Duivel, bij de donder e.dBij hoog en bij laag zweren
Ontleend aan Matth. 5 : 34-35. Jezus zegt daar tot de Joden, dat men niet zweren mag bij de hemel, omdat deze de troon van God is, en ook niet bij de aarde, omdat zij de voetbank Zijner voeten is. Wor...Lees meer
Apen bij apen en meerkatten bij meerkatten
Soort zoekt soort; alleen wat onderling overeenkomt, voelt zich tot elkaar aangetrokkenApen bij apen en meerkatten bij meerkatten
Ook: Het ene beest zoekt het andere opApen bij apen en meerkatten bij meerkatten
Soort zoekt soort; al wat onderling overeenkomt, voelt zich tot elkaar aangetrokkenBij hoog en bij laag beweren (zweren)
Ontleend aan Matth. 5 : 34-35, waar Jezus tegen het gebruik van krachttermen opkomt, o.m. met de woorden: ‘Zweert ganselijk niet: noch bij de Hemel, omdat hij is de troon Gods, noch bij de aarde, omda...Lees meer
Bij iemand aankloppen
Proberen van iemand hulp af advies te krijgenBij iemand aankloppen
Een beroep doen op iemand om iets te verkrijgenBij iemand aankloppen
Eigenlijk: door kloppen aan de deur van een woning te kennen geven dat men verlangt aangehoord of binnengelaten te worden. Overdrachtelijk bedoelt de uitdrukking dan ook: gehoor vragenBij iemand zweren
Iemand zeer hoog aanslaanErgens bij afsteken
Door verschil van kleur sterk in het oog vallen, goed uitkomenEen nijvere bij
Overdrachtelijk voor: iemand die zeer ijverig is, die onafgebroken aan de arbeid is. Het beeld is ontleend aan de bij, die van bloem tot bloem vliegt om honing te verzamelen(Vies) bij zijn
Wordt gezegd van iemand die buitengewoon algemeen ontwikkeld is. Soms spreekt men ook gekscherend van: hij is vies bij, maar meer vies dan bij. De toevoeging ‘vies’ in deze zegswijze is natuurlijk zui...Lees meer
Bij gespijkerd zijn
Weer opgeknapt, hersteld van een ziekte zijn, de schade weer inhalen. Uiteraard ontleend aan het vastspijkeren van een losse plankGelijk bij gelijk
Soms met de toevoeging: zei Heintje Pik, en hij ging tussen twee kolendragers in het bos. Ongeveer hetzelfde als: soort zoekt soortAls bij toverslag
Ontleend aan de sprookjeswereld, waarin feeën met haar toverstokjes alles wat maar gewenst werd te voorschijn deden komen, toverden. Ook de zgn. tovenaars in de oudheid en bij de primitieven gebruikte...Lees meer
Bij de vleet
Van een zaak goed voorzien zijn, dit of dat in menigte hebben. De uitdrukking is gemakkelijk te begrijpen als men weet, dat een ‘vleet’ een groot haringnet is. In de middeleeuwen werd het woord zelfs ...Lees meer
Bij voorbaat bedankt
‘Voorbaat’ betekent hier: voordeel (vgl.: ergens baat bij vinden, batig saldo e.d.), zodat de uitdrukking eigenlijk wil zeggen: in het voordeel zijn en daarvoor bedanken. Toch willen anderen dit woord...Lees meer
Bij mijn ziel
'Ziel' gaat hoogstwaarschijnlijk terug op Gr.: aiolos, beweeglijk, en is misschien verwant aan: zee. De uitdrukking is ontleend aan enkele teksten in de bijbelboeken Samuel en Koningen. Ze betekent zo...Lees meer
Bij nader inzien
Na de zaak nog eens in ogenschouw te hebben genomen. Meestal gezegd wanneer er aanleiding bestaat van gedachten te veranderenBij ontstentenis van . .
‘Ontstentenis’ is: mangel, gebrek. Van: ontstaan, d.i.: er niet staan of zijn; de afwezigheid. De uitdrukking bedoelt dan ook: bij afwezigheid van (bijv. de 1ste voorzitter, nam de 2de voorzitter het ...Lees meer
