Spreekwoorden en gezegden met 'afkorting-op-brieven'

De oudste brieven hebben

De oudste rechten hebben; de meeste aanspraak hebben op iets

‘Brieven' (ook wel: papieren, hetgeen feitelijk juister is) houdt hier verband met: op schrift gestelde privileges, die vroeger aan bepaalde personen, families, steden enz. als gunst voor bewezen dien...
Lees meer

Met brieven geladen zijn

Vlug, kwiek zijn; haast hebben (als een postbode)

Hij heeft de oudste brieven

Als oudste kan hij de meeste rechten laten gelden

De oudste brieven gaan voor

De oudste personen van het gezelschap behoren de ereplaats in te nemen

Een lawine van brieven (protesten e.d.)

‘Lawine', onverwachte sneeuwstorting in de bergen. Overdrachtelijk voor: een grote hoeveelheid, waaronder men bedolven raakt

Brieven van gelieven zijn met boter verzegeld

De beloften van een minnaar moet men niet altijd vertrouwen

Laat hem door, hij is met brieven geladen

Hij heeft haast

Op is op

Waar geen geld meer is, valt ook niets meer te halen

op stang

iemand op(de) stang rijden (jagen).niemand nauwkeurig in de gaten houden, iemand steeds controleren.

Kop op!

Houd er de moed maar in, niet gebukt gaan onder de zorgen of tegenslagen

Er op slaan lijk op een kafzak

Er flink op slaan

Ergens op parasiteren (ook: op iemand parasiteren)

‘Parasiteren’, van Gr.: para, tegen, dichtbij, naast, en: sitos, spijs. Eigenlijk: mede-eten. Men bedoelt met de uitdrukking leven ten koste van iemand of op iemands kosten

Op is op en weg is weg

Wordt - veelal tegen kinderen - gezegd wanneer er geen geld meer is om iets te kopen, of wanneer iets op is. Vgl. Plautus, Cistellaria (4, 2, 36): ‘Quod periit, periit’, d.i.: wat weg is is weg

Op zandgrond bouwen

Op losse grondslag, iets ondernemen, ijdele verwachtingen koesteren

Op zandgrond bouwen

Zich op iemand verlaten die later onbetrouwbaar blijkt te zijn

op dreef zijn

het elftal was vanmiddag goed op dreef: het elftal speelde erg goed.

op heterdaad betrappen

de inbreker werd op heterdaad betrapt: hij werd gepakt terwijl hij met de inbraak bezig was.

op poten staan

die brief staat op poten: er staat precies in wat er gebeuren moet, er wordt niet om de vragen en de problemen heen gepraat.

op zijn quivive

[kie-’vie-v] → op zijn hoede zijn.

op rotsen ploegen

ik zal niet meer proberen hem over te halen, want dat is ploegen op rotsen: dat is vergeefse moeite.