Signalement van sprekende zegswijzen

A. Houwelink ten Cate (1977)

Gepubliceerd op 14-10-2020

in zijn schulp kruipen

betekenis & definitie

Wie in zijn schulp kruipt, trekt zich terug uit vrees of verlegenheid. Het beeld is uiteraard voortgekomen uit de observatie van de slak of het schelpdier, dat zich bij onraad in zijn schulp (of schelp) terugtrekt.

In het zeventiende-eeuwse woordenboek van W. a Winschooten vinden we de verklaring van deze zegswijze als volgt geformuleerd:‘In zijn schulp kruipen: dit is een eigenschap van de schulpvissen, dewelke eerst leggende gaapen, om aas te vangen, daar naa onraad vreesende, of verneemende, haar schulpen toedoen: soo gaat het ook met sommige menssen, die met den ophef van een groot opgeeven: maar siende, dat men geneegen is haar met reeden teegen te gaan . . . en haar woord, of beloften, of bod geen gestand durven doen: en dan seid men al laggende: sie je wel! hij kroop in zijn schulp!’ (Seeman, Leiden 1681, blz. 242).

< >