1. Lijding (hoofdbegrip) KOK, REDENKONSTIGH ONDERWIJS 415 ; KORT BEGHRIJP VAN *T REDENKONSTIGH ONDERWIJS 183 ; SYNOPSIS LOGICA 173. — 2.
Voorbijgaande oorzaak van een zintuigelijk waarneembare verandering, voorbijgaande zintuigelijk waarneembare verandering, voorbijgaande eigenschap, eigenschap (derde ondersoort van de hoedanigheid). Passionis esse ... et cuiuslibet accidentis est inesse subieclo, S. THOMAS, COMM. IN I ANAL. POST. LECT. 2, N° 3, Het aanzijn van een eigenschap en van om het even welke bijkomstigheid is inzijn. — Horum ... trium, scilicet, principal, subiecti et passionis, est duplex modus praecognitionis, scilicet, quia est et quid est, S. THOMAS, COMM.
IN I ANAL. POST. LECT. 2, N° 3, Deze drie, beginsel, subjekt en eigenschap kunnen op twee manieren vooraf gekend worden-, we kunnen namelijk weten dat ze zijn en wat ze zijn. — Passio composita, Samengestelde eigenschap. Passio divisibilis, Deelbare eigenschap. Passio per se, Wezenlijke eigenschap. Passio propria, Wezenlijke eigenschap. Passio sensibilis, Zintuigelijk waarneembare eigenschap. Passio simplex, Enkelvoudige eigenschap (DENKLEER). 3. Hartstocht, KOK, ELEMENTA RHETORICA 2; BEYSENS, ETHIEK I, 343; POTTERS V, 78, drift, POTTERS V, 78, gemoedsbeweging. — Passio proprie invenitur ubi est transmutatio corporalis, quae quidem invenitur in actibus appetitus sensitivi, s. THOMAS, SUM. THEOL. I-II, Q. 22, A. 3, C., Hartstocht komt eigenlijk voor waar zich lichamelijke verandering voordoet, deze nu valt bij de verrichtingen van het zintuigelijk streefvermogen waar te nemen. — Non ... potest voluntas intense moveri in aliquid, quin excitetur aliqua passio in appetitu sensitivo, s. THOMAS, SUM. THEOL. I-II, Q. 77, A. 6, C., Het gaat niet aan dat de wil met felheid tot iets zou worden aangedreven zonder dat in het minnelijke streefvermogen een of ander hartstocht zou worden aangewakkerd. — Ex passione augetur voluntarium, Door den hartstocht wordt iets meer willijk. — Si ... accip[f)tur passio secundum quod praecedit actum peccati, ... diminu(i)t peccatum, s. THOMAS, SUM. THEOL. I-II, Q. 77, A. 6, c., Wanneer hartstocht beschouwd wordt in zoover ze de mondige daad voorafgaat, dan neemt de mondigheid af — Passio animalis, Dierlijke hartstocht. Passio antecedens, Voorafgaande hartstocht. Passio appetitus sensitivi, Hartstocht van het zinnelijk streefvermogen. Passio bona, Goede hartstocht. Passio concupiscibilis, Begeerlijke hartstocht, hartstocht van begeerte, VAN HOONAC KER 64. Passio consequens, Nakomende hartstocht, volgende hartstocht. — Passio ... consequens non diminuit peccatum, sed magis auget: vel potius est signum magnitudinis eius, inquantum scilicet demonstrat intensionem voluntatis ad acturn peccati, S. THOMAS, SUM. THEOL. I-II, Q. 77, A. 6, c., Nakomende hartstocht vermindert de mondigheid niet, maar doet me eerder toenemen, of juister nog, hij is een teeken van de zwaarheid der zonde, hij toont namelijk de geneigdheid van den wil tot zonde aan. — Passio corporalis, Lichamelijke hartstocht. Passio elementaris, Oerhartstocht, oerdrift, onvermengde hartstocht. Passio fundamentalis, Gronddrift, MAHIEU, HET INWENDIG GEBED 155. Passio incohata, Aanvankelijke hartstocht. Passio inordinata, Ongeregelde hartstocht. Passio irascibilis, Toornige hartstocht, weerstrevende hartstocht, hartstocht van toom, VAN HOONACKER 64. Passiones irascibilis et principium habent a passionibus concupiscibilis, et in passio nibus concupiscibilis terminantur, S. THOMAS, SUM. THEOL. I-II, Q. 25, A. I, C., De hartstochten van het weerstrevend vermogen komen van hartstochten van het begeervermogen voort en vinden er hun eindpunt. — Passio mala, Booze hartstocht, kwade hartstocht. Passio mixta, Gemengde hartstocht. Passio ordinata, Geregelde hartstocht. Passio perfecta, Volmaakte hartstocht. Passio perfectiva, Vervolmakende hartstocht. Passio praeveniens, Voorafgaande hartstocht. Passio principalis, Voornaamste hartstocht. Passio secundaria, Ondergeschikte hartstocht.
4. Lijden. Passio Christi, Lijden van Christus.
