Latijns-Nederlandsch Lexicon

Stephanus Axters (1937)

Gepubliceerd op 26-11-2020

DISPOSITIO

betekenis & definitie

1. Schikking.

2. Voorbereiding, geschiktmaking. Dispositiones concomitantes, Gelijktijdige geschiktmaking. Dispositiones praeviae, Voorafgaande geschiktmaking. Dispositiones proximae, Onmiddellijk voorafgaande geschiktmaking. Dispositio remota, Verwijderde geschiktmaking. Dispositio ultima, Laatste geschiktmaking.
3. Geschiktheid, gesteltenis. Dispositio ... dupliciter accipitur uno modo secundum quod est genus habitus; ... alio modo secundum quod est aliquid contra habitum divisum, S. THOMAS, SUM. THEOL. I-II, Q. 49, A. 2, AD 3, Geschiktheid wordt met twee zinnen bedoeld, vooreerst als het geslacht waarbij de hebbelijkheid thuishoort; verder als iets dat tegenover de hebbelijkheid staat.Potest intellegi dispositio proprie dicta condividi contra fabitum dupliciter uno modo sicut perfectum et imperfectum in eadem specie ...; alio modo possunt distingui, sicut diversae species unius generis subalterni, S. THOMAS, IBIDEM, Geschiktheid kan op twee manieren tegenover hebbelijkheid gesteld worden; vooreerst als het onvolmaakte tegenover het volmaakte binnen een zelfde soort-, verder als ondersoort van hetzelfde geslacht als de hebbelijkheid.Dispositio et habitus in eadem potentia habent fieri, Geschiktheid en hebbelijkheid hooren bij eenzelfde vermogen thuis.Dispositio fit habitus, Geschiktheid wordt hebbelijkheid.Nomen habitus diuturnitatem quandam importat, non autem nomen dispositionis, S. THOMAS, SUM. THEOL. I-II, Q. 49, A. 2, AD 3, Het woord « hebbelijkheid » geeft eenige blijvendheid te kennen, het woord «geschiktheid » echter niet.Dispositio ... animae movetur per accidens secundum aliquem motum corporis, S. THOMAS, SUM. c. GENT. IV, 95, De gesteltenis der ziel kan op bijkomstige wijze naar een of andere beweging van het lichaam gewijzigd worden.Dispositio accidentalis, Bijkomstige gesteltenis. Dispositio activa, Geschiktheid tot handelen. Dispositio actualis, Geschiktheid van een oogenblik. Dispositio habitualis, Bijblijvende geschiktheid. Dispositio immobilis, Blijvende gesteltenis. Dispositio materialis, loffelijke geschiktheid. Dispositio mobilis, Voorbijgaande gesteltenis. Dispositio naturalis, Natuurlijke geschiktheid. Dispositio passiva, Geschiktheid tot ondergaan. Dispositio perfecta, Volmaakte geschiktheid.

< >