Pinkhof geneeskundig woordenboek

Herman Pinkhof (1923)

Gepubliceerd op 19-04-2022

Syphilis

betekenis & definitie

(de naam wordt het eerst gebruikt door Girolamo Fracastorio (1530) in een gedicht „Syphilis sive Morbus Gallicus” waarvan de held de herder Syphilus is. Het woord is volgens Bosquillon van σιφλός, gebrekkig afgeleid, volgens Fallopia en Swediaur van σύν, en φιλία, (cum amore), volgens anderen van σῦς (varken) en φιλία, (liefde), of van het Arabische sifl, laag (Pflug), venusziekte; syn. lues venerea, morbus gallicus en ruim 550 andere namen. S. congenita, aangeboren syphilis; vgl. S. hereditaria. S. cornea (cornu, hoorn), syphilitische aandoening der huid, waarbij hoornachtige plekken ontstaan. S. corymbosa (κόρυμβος, tros), syphilide, bestaande uit kleine papeltjes, die om een grooter kringvormig gerangschikt zijn. S. decapitée (Fr., onthoofd), syphilis, die door krachtige (abortieve; zie ald.) behandeling in het begin gestuit wordt (Fournier). S. d’emblée (vgl. Bubon d’emblée), syphilis, die bij overrompeling uitbreekt, zonder dat er een zichtbare sjanker is geweest. S. hereditaria, erfelijke syphilis, die zich òf reeds bij de geboorte vertoont (S. h. congenita), òf in de eerste levensmaanden (S. h. praecox, vroegtijdig), òf eerst in de ontwikkelingsjaren (S. h. tarda, laat). S. insontium (insons, onschuldig), syphilis, die niet door bijslaap verkregen is, maar bijv. door besmetting met eet- of drinkgereedschap; (syn. S. non meritée, S. oeconomica (οἰκονομία, huishouding), door het zogen van een syphilitischen zuigeling of door de borst eener syphilitische min. S. par conception (Fr., door ontvangenis), besmetting van de zwangere vrouw door de syphilitische vrucht. S. pigmentaire, syphilis met zeer donker gekleurde huid ter plaatse waar vroeger syphiliden bestonden. S. vaccinata, syphilis, door inenting overgebracht.

< >