Watergas - het technische gas, dat ontstaat, indien stoom over gloeiende cokes wordt geleid, volgens de chemische vergelijking C + H20 →H2 + CO.
Het bestaat dus in hoofdzaak uit waterstof en kooloxyde. Als verontreinigingen bevat het steeds een weinig koolzuur en stikstof. Aangezien de bovengenoemde reactie vrij veel warmte verbruikt, zou de gloeiende cokes weldra koud worden en dan niet meer reageeren. Ten einde dit euvel te voorkomen, voert men op gezette tijden, in plaats van stoom, lucht over de cokes. Deze vormt dan kooloxyde volgens 2C + 02 -> 2CO, waarbij zooveel warmte vrij komt, dat de cokes weer gloeiend wordt. Dan volgt weer stoom en zoo afwisselend verder. De technische watergasbereiding wordt dus een intermitteerend bedrijf met een „gasgang” en een „blaasgang”, telkens om de 1 a 3 minuten.
Het product van beide deelen samen (kooloxyde en waterstof tijdens den gasgang en kooloxyde en stikstof tijdens den blaasgang) is dan bekend als menggas. Het w. heeft een calorische waarde, gelegen tusschen die van het lichtgas en het generatorgas, n.l. ruim 2000 cal. per M. Het brandt met een weinig lichtgevende vlam, is bijna reukeloos en zeer giftig, dus gevaarlijk in het gebruik. Om deze bezwaren te verminderen en tevens de calorische waarde te verhoogen, wordt het dikwijls gecarbureerd, d. w. z. gemengd met zware koolwaterstoffen, zooals die o. m. ontstaan door minerale olie (gasolie) op gloeienden steen te spuiten. Tot de meest bekende apparaten voor de fabrikage van gecarbureerd w., behooren die van Humphrey en Glasgow. Zij zijn zeer algemeen in gebruik in de gewone lichtgasfabrieken, waar tegenwoordig veelal 10—30 % w. aan het lichtgas wordt toegevoegd. Dit heeft het voordeel, dat de totale installatie kleiner en goedkooper kan worden, daar men dan in de drukste tijden met w., dat lage installatiekosten vraagt, kan bijspringen.
