Valparaiso (= paradijsdal) - prov. van Chili; 5059 K.M.2, 335.000 inw. De Andes-uitloopers vormen hier een heuvelachtig terrein, met kleine vlakten en langgestrekte rivierdalen. Door het subtropische klimaat is de provincie rijk begroeid en levert uitnemend fruit; appels en peren, ook vijgen, druiven en amandelen. — De gelijkn. hoofdstad, aan de baai van V., die vrijwel geheel open ligt voor de heftige branding van den Grooten Oceaan, zoodat de schepen doorgaans verkiezen op de reede voor anker te blijven liggen, ontwikkelde zich tot de grootste haven van het land, tevens de belangrijkste aan de W.-kust van Z.-Amerika. Door drijvende dokken en een kleinen dam heeft men de haven eenigszins verbeterd.
In 1901 werd onzen landgenoot Prof. Dr. Kraus opgedragen een plan te maken tot afdoende verbetering. Zijn project werd door de regeering aanvaard, zelfs aanbesteed, maar is nooit volledig uitgevoerd. De stad bestaat uit een benedengedeelte Puerto, langs de kust, met nauwe straten, waardoor zich het gansche verkeer voor de haven, de vele kantoren en pakhuizen moet wringen en dat daardoor erg rumoerig en stoffig is. Daarboven bevindt zich de woon- en winkelstad, Almendral, in een, halven cirkel amphitheatersgewijze tegen steile heuvels.
Een twaalftal ascen^ores (liften) zorgt voor de verbinding tusschen beneden- en bovenstad. Het elegante gedeelte van V. is geconcentreerd in Vina del Mar, de grootste modebadplaats van Chili. In 1820 telde V. nog slechts 2000 inw., ondanks de .groote aardbeving van 1906, waarbij een groot deel der stad in puin viel en door brand werd vernield, telt zij thans reeds 218.000 inw. Door een goeden spoorweg is zij verbonden met de landshoofdstad Santiago (afstand 187 K.M. in 33/4 uur).
