Toestandsvergelijking - betrekking, die het verband aangeeft tusschen volume, temperatuur en druk voor een bepaalde stof. Voor een gas is de eenvoudigste vorm van de t. de wet van Boyle-Gay-Lussac, die intusschen alleen voor een ideaal gas geldt. Voor een reëel gas heeft Van der Waals een t. gegeven, tevens voor den vloeistoftoestand geldend, die de bij gassen waargenomen verschijnselen goed weergeeft.
Echter moeten voor zeer lage temperaturen en zeer hooge drukkingen in deze t. nog wijzigingen worden aangebracht. Door in de t. voor gassen de kritische grootheden in te voeren, kan een vergelijking worden verkregen, die voor iedere stof geldt (gereduceerde t.). In den laatsten tijd zijn pogingen aangewend om een t. te verkrijgen ook voor den vasten toestand; echter hebben deze pogingen nog niet tot een definitief resultaat geleid.