Stamboeloff (stambulow) (stephan) - Bulgaarsch staatsman, geboren te Trnowo in 1854, werd, na zeer elementair onderwijs te hebben genoten, naar een seminarie te Odessa gezonden, ter opleiding voor priester, maar weldra van daar verdreven, kwam hij in Bulgaarsche comité’s te Boekarest en elders, nam deel aan den opstand in ’76, vocht met de Servische troepen mede en behoorde in den oorlog van 1877—78 tot het Bulgaarsche corps bij het Russ. leger. In den nieuwen Bulgaarschen staat werd hij advocaat te Trnowo, afgevaardigde en in ’84 voorzitter der Sobranje. Hij steunde krachtig vorst Alexander, diende in den oorlog tegen Servië en bleef den vorst trouw na den aanslag tegen dezen (oplichting, zie BULGARIJE, Gesch.), 1886. Met zijn zwager, gen.
Moetkoesoff, trachtte hij den vorst te herstellen; toen deze afstand deed, was hij hoofd van het regentschap, ging met kracht de Russische politiek tegen (de woelingen van den Russ. agent Kaulbars) en wist prins Ferdinand van Coburg tot vorst te doen uitroepen. Als minister-president had S. den steun van het Drievoudig Verbond en Engeland voor zijn regeering, die autocratisch was, maar Bulgarije tot een Europeeschen staat vooruitbracht. Samenzweringen werden van Rusland uit op touw gezet, b.v. door majoor Panitza, ’90, en die, waaraan zijn medewerker Beltcheff, min. v. fin. in ’91, ten offer viel, maar S. wist zijn bewind krachtig te handhaven, totdat vorst Ferdinand na zijn huwelijk en de geboorte van een opvolger, ’93, vriendschap met Rusland en erkenning door den czaar zocht. In Mei ’94 werd S. tot ontslag genoodzaakt. Thans stond hij bloot aan de wraak zijner vijanden; vergunning om het land te verlaten, werd hem geweigerd en den 15den Juli ’95 bezweek hij aan de gevolgen van een aanslag te Sofia. De moordenaars werden lang ongemoeid gelaten; eerst in 1902 werd de voornaamste ter dood veroordeeld.
