Schongauer - (Martin), geb. 1445 te Kolmar, gest. 1491. Duitsch schilder uit de 15de eeuw en een van de belangrijkste figuren uit de Z.Duitsche school. Hij stamt af van een goudsmidsfamilie te Augsburg en schijnt geleerd te hebben bij Kaspar Isenmann. Intusschen is van meer beteekenis geweest, dat hij ook een zeer illustratief talent bezat en door zijn prenten een veel weidscher invloed onderging en later ook zeker verspreidde.
De Nederlandsche kunst is voor hem ook van groote beteekenis geweest en zijn eerste tijd staat geheel in het teeken van de kunst van Rogier van der Weijden. In 1473 heeft hij voor de Martinskirche te Augsburg een „Madonna im Rosenhag” geschilderd, die het voorbeeld geworden is voor tallooze herhalingen in dezen trant, zoowel in schilderijen als in prenten en teekeningen. S. is voornamelijk beroemd om zijn prentkunst en daarin is hij een directe voorlooper van Dürer; ook in tegenstelling tot dezen meester is hij Gotisch, terwijl Dürer zich naar den vorm en soms ook naar den geest een Renaissancekunstenaar toont. Zijn prenten geven meest bijbelsche voorstellingen, maar een enkele maal ook genrescènes uit het boerenleven, en daarin toont hij zich een scherp waarnemer en een groot naturalist. Hij heeft een groote school gevormd in Z.-Duitschland, voornamelijk in Kolmar. Litt, en opgave zijner werken bij Heidrich, Die altdeutsche Malerei (Jena 1909) ; H. Wendland, M. Schongauer als Kupferstecher (Berlin 1907) ; Curt Glaser, Zwei Jahrhunderte deutscher Malerei (München en Handbuch für Kunstwissenschaft deutsche Malerei der Renaissance von Burger Schmitz Beth.
