Schaafbank - schaafmachine voor hout, bestaat in hoofdzaak uit een snel ronddraaiende horizontale as, van messen voorzien, welke juist boven een lang vlak tafelblad uitkomen. Het te schaven hout wordt bij de eenvoudige machines uit de hand over de messenas geschoven. Hierbij wordt één zijde vlakgeschaafd; bij de grootere machines geschiedt dit voortschuiven door middel van transportrollen, die het hout voortbewegen. Het wordt dan meestal aan 4 zijden te gelijk geschaafd, sponningen en groeven gelijktijdig aangebracht. — Schaafbanken voor metalen hebben een heen- en weergaand tafelblad, waarop het werkstuk bevestigd is.
Boven deze tafel is een beitel in een houder aangebracht, die bij eiken heengaanden slag een smalle spaan afsnijdt en na eiken slag automatisch horizontaal of verticaal versteld wordt, zoodat bij een volgende beweging een nieuwe spaan kan worden weggenomen. De teruggaande beweging van het blad, waarbij geen werk verricht wordt, gebeurt sneller. Een bijzondere vorm van schaafmachine, de z.g.n. Shapingbank, heeft een heen- en weergaanden beitelhouder, inplaats van een heen- en weergaand tafelblad; ook hier is de teruggaande slag sneller.
