Ruskin - (John), Engelsch kunstcriticus en ethisch hervormer, geb. 1819 te Londen, overl. 1900. Hij studeerde te Oxford en begon zich aan de schilderkunst te wijden onder C. Fielding en J. D. Harding ; maar een brochure ter verdediging van W. Turaer leidde spoedig zijn kunstbeschouwenden arbeid in. Uitgebreid verscheen deze in : The Modern Painters (1843), waarvan vervolgens verschenen in 1846 een 2de, in 1858 een 3de en 4de ; en in 1860 een 5de deel. Aan de jongere schilders, in ’t bijzonder de Pre Raffaeliten, gaf hij steun en raad, o. a. in de Letters to the P. R. in The Times.
Wat de oude schilderkunst betrof, was zijn bewondering ’t meest gericht op de oude Italianen, in ’t bijzonder op Giotto. In 1853—60 verscheen Giotto and his Work. Ook in zijn Mornings in Florence (1875—77) drukt hij zijn bewondering voor Giotto en de vroegere Renaissance uit. Hij spreekt zich uit voor de zuivere kleur, gelijke verlichting, de zeer idealistische kunst, tegen het clair-obscure, het naturalisme en ’t realisme der 17de-eeuwsche Nederlanders. — Groote aandacht wijdde hij aan de architectuur, waarvan hij blijk geeft: Seven Lamps of Architecture (1849); Stores of Venice (1851—53) en zijn Lectures on Architecture and Painting (1853 gehouden te Edinburg) ; evenals zijn Lectures on Art (1870). Hij bewonderde de Gotiek, vooral de Fransche in The Bible of Amiens (1880—85).
Steeds behandelt hij de kunst in verband met het leven en toont zich ethisch en sociaal hervormer, o. a. in zijn brieven aan arbeiders in Fors Clavigera (1871—84, 8 dln.), in The Ethics of the Diest (1866); Unto this last (1860). De schoonheid in haar twee soorten, de typische en de levende, is volgens R. de openbaring van den scheppenden geest des heelals, en wel aan de fantasie, de bron van al wat in de kunst groot is. Verdere bekende werken zijn nog: The Elements of Drawing(1857); The two Paths (1859); Notes on the royal Academy (1855—59); Sesame and Lilies (1865); The Art of England (1883) ; Guide to the principal pictures in the Ac. of fine Arts at Venice (1877); St. Marti’s rest (1877—89); The Laws of Tesole (1877—78); The Slow Cloud of the 19th Century; Arrows of the Chance (1882) enz. Litt.: W. G. Collingwood, The life and work of J. R. (1893); Robert de la Sigerame, Ruskin et la religion de la Beauté.
