Oosthoek encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 17-01-2019

Roten

betekenis & definitie

Roten - Het binnenste van een vlasstengel bestaat uit merg en een houtcylinder. Daaromheen ligt de schors, waarin de vlasvezels zijn opgesloten. Hout-, schors- en vezelcellen zijn onderling aaneenverbonden door afzetting van de z.g.n. pectose in de celwanden. Om de spinbare vlasvezels te verkrijgen, moet dus de pectose opgelost worden, waarna de vezelbundel van schors en hout is te scheiden.

De bewerking, waarbij dit plaats vindt, noemt men roten. Het roten geschiedt op verschillende wijzen. De oudste methode is het dauwroten. Hierbij wordt het vlas dun uitgespreid op een perceel heide of grasland. Het blijft onder herhaaldelijk keeren en soms kunstmatig bevochtigen, 2 a 3 maanden liggen, gedurende welken tijd het afwisselend droog en nat wordt; na afloop hebben schimmels de pectose vernietigd en is het vlas geschikt om verder te bewerken. Veel meer algemeen is de waterroting in stilstaand of zwak stroomend water. Bij de waterroting is het een bepaalde bacterie, welke de pectose oplost. Al naar de temperatuur duurt de waterroting 4—8 dagen.

Soms wordt 2 keer geroot. Aangezien ook de afzonderlijke vezelcollen door eenige pectose in de celwanden tot de lange vezelbundels aaneen zijn verbonden en deze verbinding natuurlijk moet behouden blijven, moet het roten op een bepaalden tijd stop worden gezet. De bepaling van dit tijdstip is bij het roten de groote kunst. Roting in stilstaand water geeft aan de vezels door ijzerverbindingen een eenigszins blauwachtige kieur. Waardevoller is het grijze of witte vlas, hetwelk verkregen wordt door roting in zachtstroomend water. Zeer bekend is het uitstekende en blanke vlas, hetwelk verkregen wordt door roting volgens de Kortrijksche methode in de rivier de Lijs of Lije. In den laatsten tijd wordt ook wel fabriekmatig in kuipen met warm water (29— 35° C.) geroot. Hierbij beheerscht men de verschillende factoren als temperatuur en waterverversching volkomen.

< >