Ronsard - (Pierre de), de grootste Fransche lyricus van de 16de eeuw, werd in 1524 op het kasteel de la Poissonnière (Vendômois) geboren en overleed te Saint-Cosme-lez-Tours (Touraine) in 1585. Zijn stamboom klimt tot het eind van de 14de eeuw op ; zijn grootvader, Olivier de R., was schenker van Lodewijk XI, zijn vader was Louis de R. (1479—1644), zijn moeder Jeanne Chaudrier; Pierre de R. was hun jongste zoon. Hij wordt page van den Dauphin, gaat, in dienst van Madeleine de France, naar Schotland, daarna naar Schotland en Engeland (1539—40) en naar Duitschland (1540), in de hoop zijn loopbaan in ’t leger te maken, maar een ziekte, die doofheid veroorzaakt, doet hem daarvan afzien ; in Maart 1543 wordt hij getonsureerd. Hij had toen reeds enkele gedichten, Horatiaansche oden, geschreven ; een ontmoeting met den dichter Jacques Peletier, uit Mans, deed hem besluiten zijn humaniora te hernieuwen ; bij Lasare de Baïf, wiens secretaris hij geweest was, werd hij zorgvuldig met diens zoon Jean-Antoine door Dourat opgeleid, die in het Collège du Coqueret te Parijs hen en eenige andere jongelui onderwees, zóó dat R. de Ilias in drie dagen in ’t Grieksch kon uitlezen.
Zijn eerste bundel der Odes verscheen in 1550. Hij en zijn vrienden vormen een dichtergroep, die den naam La Brigade krijgt ; men vindt er Nicolas Denisot, Marc-Antoine de Muret, Étienne Jodelle ; later krijgt de groep den naam van la Pléiade. De nieuwe dichterschool, die in R. haar hoofd erkent, triomfeert met zijn eerste Odes, du Bellay’s Défense et Illustration de la Langue française en Jodelle’s Cléopâtre (een treurspel) en Eugène (een blijspel). R.’s lyrische werken volgen elkaar vrij snel op : het 5de boek der Odes en les Amours (1552), gedicht ter eere van Cassandra Salviati, le Bocage royal (1564), les Hymnes (1655) ; les Amours (1556), gedrukt ter eere van Marie Dupin, uit Bourgueil, Elogues et poèmes (1560) ; zijn liefste wensch was de Pindarische ode te doen herleven. Hij wordt een echte hofdichter ; voor Karel IX maakt hij een groot aantal gelegenheidsgedichten ; tegelijkertijd ontwerpt hij een groot heldendicht, la Franciade, waarvan de eerste vier zangen slechts het licht zagen in 1572 ; daarnaast schreef hij een reeks Discours in verzen, die betrekking hadden op de godsdienstige en politieke gebeurtenissen van dien tijd. Een late liefde voor Hélène de Surguès inspireert hem de meest intieme Sonnets pour Hélène (1578).
Hij verzorgt nog een uitgave zijner verzamelde werken (1584), waarin hij veel verbeterde, ook wel verknoeide. — Zijn poëtische theorieën heeft hij uiteengezet in de drie Préfaces der Franciade, zijn autobiographische gedichten en de Art poétique français (1565) ; zij willen vóór alles het Fransch tot een taal gelijkwaardig met Grieksch en Latijn maken. Zijn verzen zijn van een ontstellenden rijkdom van metrum, hoewel hij slechts 15 nieuwe uitvond ; hij liet manlijke en vrouwelijke rijmen geregeld afwisselen, rijmde rijk en verlangde regelmatige sonnetten ; zijn visie is scherp en persoonlijk, daar hij een schildersoog had ; men kon hem verwijten, dat hij veel, soms te veel, herzieningen aan de Grieksche mythologie en philosophie of geschiedenis in zijn gedichten bracht. Zijn taal is van een wonderlijken kleurenrijkdom en een groote evocatieve kracht in woord en rhythmus. Hij is de grondlegger van de groote klassieke school, al mogen Malherbe en Boileau niet gezien hebben, dat hij hun voorganger en meester was. Claude de Binet gaf zijn Discours de la vie de Pierre de Ronsard (1586); nieuwe uitgaven door Miss Evers in 1905, door P. Laumonier in 1910; over hem zie men nog: P. Laumonier, Ronsard poète lyrique (1090) en Tableau chronologique des Öeuvres de R. (1911); H. Lorgnon, P. de R. (1912); J. J. Jusserand, R. (1913). De moderne uitgaven van P. Blanchemain (8 dln., 1857—67) en van Marly-Laveaux (6 dln., 1887—93) zijn gevolgd door een editie Laumonier voor de Société des textes fr. modernes ; er zijn 4 deelen van verschenen.
