Rienzi - (Cola di), geb. 1313 te Rome, was de zoon van een herbergier Rienzo (= Lorenzo) en had zich opgewerkt tot notaris der stad Rome (1344). Vol geestdrift voor ’t oude Rome stelde hij zich voor, aan ’t Rom. volk zijn vroegere grootheid terug te geven, waarmede dan gepaard zou gaan verbetering van den toestand. Pinksteren 1347 kwam het volk in beweging en gaf het de signorii over Rome aan Raimund di Orvieto, paus. vicaris, en Coladi Rienzi, die eenige dagen later uitgeroepen werd tot tribuun. In deze waardigheid voerde hij allerlei hervormingen in, verbeterde de rechtspraak, verminderde de lasten, schafte tollen af en gaf een regeling der prijzen.
Hij wilde daarop aan Rome ’t oppergezag in Italië geven en aan ’t Rom. volk ’t recht den keizer te kiezen. In Dec. 1347 had er een opstand plaats in Rome en moest Cola de vlucht nemen naar de wildernis bij de Monte Majello, in de Abruzzen. Van hier ging hij naar Karel IV in Praag, dien hij voor zich beproefde te winnen. Deze hield hem echter gevangen en zond hem in 1351 naar paus Klemens VI te Avignon. Na diens dood (1352) werd paus: Innocentius VI (1352—1362), die in 1353 Aegidius Albornoz naar Rome zond, ten einde deze stad weer onder zijn gezag te brengen. Cola ging met hem mede en werd door hem benoemd tot senator. Geheel en al vertrouwende op zijn soldaten, begon Rienzi tyranniek te regeeren, hetgeen een oproer ten gevolge had, waarbij hij vermoord werd (1354). Litt.: Epistolario di Cola di Rienzi (Muratori III en Zesirino del Re) ; Rodocanacchi, Cola di Rienzo (1888); Filippini, Cola di Rienzo et la cour d’Avignon (Studi storichi X).
