Pandhuis, - 1) zie BANK VAN LEENING; — 2) in Nederlandsch Indië. Terwijl het recht tot het houden van pandhuizen in een deel der Buitengewesten van N. I. nog verpacht wordt, in enkele gemeenten nog het licentiestelsel bestaat, werd in 1903 (Ind. Stb. no. 402), na een proeftijdperk van eenige jaren, bepaald, dat op Java en Madoera de exploitatie der pandhuizen door het Gouvernem. in eigen beheer zou worden genomen, alzoo de pacht door de regie zou worden vervangen.
Sedert is de regie geleidelijk over Java en Madoera uitgebreid, zoodat men thans op Java een groot aantal Gouvernementspandhuizen aantreft. De pandhuizen staan onder verschillende bezoldigde beheerders; verder zijn bij de leenbanken werkzaam onderbeheerders en magazijnklerken, zoomede Inlandsch personeel.
